زیارات و اماکن متبرکه مدینه منوّره

زيارت بقيع
بهتر است هر روز به زيارت بقيع رفته، خصوصاً روز جمعه با وضوي كامل داخل محوطه گرديده، بگويد:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ دَارَ قَوْمٍ مُؤْمِنِيْنَ، اَنْتُمْ سَابِقُوْنَ وَ اِنَّا اِنْ شَاءَاللهُ بِكُمْ لَاحِقُوْنَ.
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِاَهْلِ الْبَقِيْعِ الْغَرْقَدِ وَ لَا تَحْرِمْنَا اَجْرَهُمْ وَ لَا تَفْتِنَّا بَعْدَهُمْ.
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لَنَا وَ لَهُمْ.
«سلام بر شما ای اهل ایمان، شما زودتر از ما دار فانی را وداع گفتید و ما ـ اگر خدا بخواهد ـ به شما خواهیم پیوست. پروردگارا! گناهان اهل بقیع را بیامرز ما را از اجر و پاداش آنان محروم مگردان و بعد از ایشان ما را به حال خودمان رها مکن. بار خدایا! گناهان ما و ایشان را بیامرز».

اوّل به جانب شرقي محوطه به زيارت سيدنا عثمان بن عفّان(رض) رفته و سلام عرض كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا اَمِيْرَ الْمُؤْمِنِيْنَ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا اِمَامَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ثَالِثَ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِيْنَ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا ذَا النُّوْرَيْنِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَنْ جَمَعَ الْقُرْآنَ بَيْنَ الدَّفَتَيْنِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا خَلِيْفَةَ نَبِيِّ الرَّحْمَانِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا سَيِّدَنَا عُثْمَانُ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكَاتُهُ اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُ وَارْفَعْ دَرَجَاتِهِ فِي الْجَنَّةِ وَاغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ، وَ اَوْصِلْ اِلَي رُوْحِهِ وَ اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاص.
«سلام بر تو ای امیر مؤمنان، سلام بر تو ای پیشرو مسلمانان، سلام بر تو ای سومین خلیفه رهنما، سلام بر تو ای صاحب دو نور (ذی النورین) سلام بر تو ای کسی که قرآن را در احاطه ي دو جلد جمع آوری کردي(و به صورت يك كتاب واحد در آوردي) سلام بر تو ای جانشین پیامبر خدا(ص) سلام بر تو ای سرورمان عثمان و رحمت خدا و برکاتش بر تو باد. معبودا! از او خشنود باش و منزلگاه او را گرامی بدار و بر درجات او در بهشت بیفزای و گناهان ما و پدر و مادرمان و همه مسلمانان را بیامرز و به روح ایشان و روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
سپس قبر سعد بن معاذ و ابي سعيد خدري(رض) كه بيرون محوطه به حدّ شمال شرقي بقيع است. از همان جا رو به ديوار شرقي متوجه قبور گرديده و سلام كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا اَبَا سَعِيْدٍ الْخُدْرِيَّ(رض).
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَاوِيَ اََحَادِيْثِ النَّبِيِّ(ص) .
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا سَعْدَ بْنَ مَعَاذٍ صَاحِبَ رَسُوْلِ اللهِ(ص).
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَنِ اهْتَزَّ عَرْشُ الرَّحْمَنِ لِمَوْتِهِ وَ شَيَّعَ جِنَازَتَهُ سَبْعَوْنَ اَلْفًا مِنَ الْمَلَائِكَةِ اَنْتُمَا سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُمَا الْعَافِيَةَ وَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمَا وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمَا وَارْفَعْ دَرَجَاتِهِمَا فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ، وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاص.
«سلام بر تو ای ابو سعید خدری، سلام بر تو ای راوی احادیث پیامبر(ص)، سلام بر تو ای سعد بن معاذ ای کسی که یار و همنشین رسول خدا بودی، سلام بر تو ای کسی که عرش الهی از مرگ او لرزید و پیکرش را هفتاد هزار فرشته تشییع نمود، شما گذشتگان ما هستید و ما به شما خواهیم پیوست. از خداوند بلند مرتبه درخواست می کنیم که به ما و شما عافیت و سلامتی از هر گونه لغزش عطا کند و آن گروه از اهل ایمان را که زودتر از این از دنیا رفته اند و آن گروه که بعداً به آنان خواهند پیوست را مورد رحمت و عنایت خویش قرار دهد. پروردگارا! از ایشان راضی و خشنود باش، بر اجر و پاداش آنان بیفزای، درجات عالی در بهشت عطا کن، گناهان ما و پدران و مادرانمان و همه مسلمانان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
بعد گوشه شمال شرقي قبر بي بي حليمه ـ شير ده حضرت رسول(ص) ـ را زيارت كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا حَلِيْمَةُ السَّعْدِيَّةُ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا اُمَّ رَسُوْلِ اللهِ مِنَ الرَّضَاعَةِ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكِ الْعَافِيَةَ وَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهَا وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهَا وَ ارْ فَعْ دَرَجَاتِهَا فِي الْجَنَّةِ آمين وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر تو ای حلیمه سعدیه، سلام بر تو ای مادر رضاعـی رسـول خدا(ص). از خداوند بلند مرتبه می خواهیم که به ما و شما سلامتی و عافیت عطا کند و همه مسلمانان را چه آنانی که قبلاً به سرای آخرت شتافتند و چه آنانی که بعداً به آنان خواهند پیوست را مورد رحمت خویش قرار دهد. معبودا! از او راضی و خشنود باش، بر اجر و پاداشش بیفزای و درجات عالی در بهشت نصیبش گردان آمین. و گناهان ما و پدران و مادرانمان و همه اهل ایمان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
بعد شهداء الجنه را كه در چهار ديواري شمالي راه قبر حضرت عثمان(رض) است زيارت كند:
اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ اَيُّهَا الشُّهَدَاءُ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا اَوْفِيَاءُ .
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا اَهْلَ الصِّدْقِ وَ التُّقَي اَنْتُمْ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ وَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُمُ الْعَافِيَةَ اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمْ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمْ وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِمْ فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر شما ای شهیدان، سلام بر شما ای کسانی که به عهد و پیمان تان وفا کردید، سلام بر شما ای اهل راستی و پرهیزگاری، شما گذشتگان ما هستید و ما به شما خواهیم پیوست. خداوند همه مسلمانان، مردگان و زندگان آنان را مورد رحمت خویش قرار دهد. از خداوند منّان می خواهیم که به ما و شما عافیت و سلامتی از هرگونه لغزش عطا کند. معبودا! از ایشان راضی و خشنود باش، ثواب بسیار نصیب آنان گردان، مقام و منزلت آنان را در بهشت بالا ببر و گناهان ما و پدر و مادرمان را و همه اهل ایمان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
سمت جنوبي همان راه، محوطه اي است كه جگر گوشه حضرت پيغمبر(ص) سيدنا ابراهيم(ع) با جمعي ديگر مدفون اند را زيارت كند و اين دعا را بخواند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا سَيِّدَنَا اِبْرَاهِيْمَ يَاابْنَ رَسُوْلِ اللهَ(ص).
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عُثْمَانَ بْنَ مَظْعُونٍ الْاَخَ مِنَ الرِّضَاعِ لِرَسُوْلِ اللهِ(ص).
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَبْدَالرَّحْمَانِ بْنَ عَوْفٍ صَاحِبَ رَسُوْلِ اللهِ(ص) وَ اَحَدَ الْعَشَرَةِ الْمُبَشَّرَةِ بِالْجَنَّةِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا سَعْدَ بْنَ اَبِيْ وَقَّاصٍ صَاحِبَ رَسُوْلِ اللهِ (ص)وَ اَحَدَ الْعَشَرَةِ الْمُبَشَّرَةِ بِالْجَنَّةِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَبْدَاللهِ بْنَ مَسْعُودٍ رَاوِيَ اَحادِيْثِ رَسُولِ اللهِ(ص)
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا خُنَيْسَ بْنَ حِذَافَةَ السَّهْمِيَّ صَاحِبَ رَسُولِ اللهِ(ص)
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا فَاطِمَةُ بِنْتُ اَسَدٍ اُمَّ عَلِيٍّ بْنِ اَبِيْ طَالِبٍ يَا مَنْ اَلْحَدَكِ رَسُوْلُ اللهِ(ص) بِيَدِهِ وَ قَالَ اَنْتِ اُمِّيْ بَدَلُ اُمِّيْ وَ دَعَا لَكِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ اَهْلَ الْقُبُوْرِ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ وَالْمُسْلِمِيْنَ اَنْتُمْ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ وَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَالْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ، اَنْتُمْ سَابِقُوْنَ وَ اِنَّا اِنْ شَاءَ اللهُ بِكُمْ لَاحِقُوْنَ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُمُ الْعَافِيَةَ اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمْ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمْ وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِمْ فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر تو ای سرورمان ابراهیم ای فرزند رسول خدا(ص)، سلام بر تو ای عثمان بن مظعون، برادر شیری رسول خدا(ص)، سلام بر تو ای عبدالرحمان بن عوف، صحابه رسول خدا(ص) و ای کسی که از جمله ده نفری هستی که به بهشت مژده داده شده اند، سلام بر تو ای سعد بن ابي وقاص صحابه رسول خدا(ص) و ای کسی که از آن ده نفری هستی که به بهشت مژده داده شده اند، سلام بر تو ای عبدالله بن مسعود روایت کننده احادیث نبی اکرم(ص)، سلام بر تو ای خنیس بن حذافه سهمی، صحابه رسول خدا(ص) سلام بر تو ای فاطمه دختر اسد مادر علی بن ابیطالب، ای کسی که رسول خدا(ص) او را به خاک سپرد و فرمود: بجای مادرم تو مادرم هستی و برایت دعا کرد. سلام بر شما ای اهل قبور از اهل ایمان و اسلام، شما گذشتگان ما هستید و ما به شما خواهیم پیوست. خداوند بلند مرتبه همه مردگان و زندگان از اهل اسلام را مورد رحمت خویش قرار دهد. شما بر ما سبقت گرفتید و ما ـ اگر خداوند بخواهد ـ به شما خواهیم پیوست. از خداوند منان درخواست می کنیم که به ما و شما عافیت و سلامتی عطا کند. بار خدایا! از ایشان راضی و خشنود باش، ثواب بسیار نصیب آنان گردان، مقام و منزلت آنان را در بهشت بالا ببر و گناهان ما و پدران و مادرانمان و همه اهل ایمان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
در غرب اين محوطه، چهار ديواري ديگري است كه قبر نافع مولي عبدالله بن عمر(رض) استاد قرائت و قبر امام مالك است را زيارت كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا نَافِعُ مَوْلَي عَبْدِاللهِ بْنِ عُمَرَ(رض) يَا شَيْخَ الْقُرَّاءِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مَالِكَ بْنَ اَنَسٍ اِمَامَ دَارِ الْهِجْرَةِ اَنْتُمَا سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُمَا الْعَافِيَةَ وَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمَا وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمَا وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِمَا فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ، وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر تو ای نافع مولی عبدالله بن عمر(رض) ، ای استاد قاریان قرآن، سلام بر تو ای مالک بن انس، ای امام دار الهجرت، شما گذشتگان ما هستید و ما به شما خواهیم پیوست. از خداوند بلند مرتبه می خواهیم که به ما و شما سلامتی ارزانی دارد و همه مردگان و زندگان از اهل اسلام را مورد رحمت خویش قرار دهد. بار خدایا! از ایشان خشنود باش، پاداش فراوان نصیب شان گردان، درجات عالی در بهشت به آنان عطا کن و گناهان ما و پدر و مادرمان و همه مسلمانان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
در کنارش محوطه ديگري است كه مدفن سَاداتنا عقيل بن ابي طالب و عبدالله بن جعفر طيّار و سفيان بن حارث(رض) مي باشد را زيارت كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَقِيْلَ بْنَ اَبِي طَالِبٍ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا سُفْيَانَ بْنَ الْحَارِثِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَبْدَاللهِ بْنَ جَعْفَرٍ الطَّيَّارِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ يا اَهْلَ الدِّيَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ، اَنْتُمْ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُمُ الْعَافِيَةَ وَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمْ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمْ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُمْ وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِمْ فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر تو ای عقیل بن ابی طالب، سلام بر تو ای سفیان بن حارث، سلام بر تو ای عبدالله بن جعفر طیار، سلام بر شما ای اهل قبور از مؤمنان، شما گذشتگان ما هستید و ما به شما خواهیم پیوست از خداوند بلند مرتبه می خواهیم که به ما و شما سلامتی و عافیت عطا کند و همه مردگان و زندگان از اهل اسلام را بیامرزد. پروردگارا! از ایشان خشنود باش، پاداش فراوان نصیب شان گردان و جایگاه ایشان را گرامی بدار؛ بر درجات آنان در بهشت بیفزای و گناهان ما و پدر و مادرمان و همه مسلمانان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
بعد به سمت جنوب راه متوجه گرديده، قبور ازواج مطهّرات ـ رَضِيَ اللهُ عَنْهُنَّ ـ را كه جمعاً غیر از بي بي خديجه(رض) و بي بي ميمونه(رض) در آنجا مدفون اند را زيارت كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُنَّ يَا اَزْوَاجَ رَسُولِ اللهِ اُمَّهَاتِ الْمُؤْمِنِيْنَ، اَنْتُنَّ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَر.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُنَّ الْعَافِيَةَ ِوَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُنَّ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُنَّ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُنَّ وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِنَّ فِي الْجَنَّةِ وَاغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر شما ای همسران رسول خدا(ص) ، ای مادران اهل ایمان، شما گذشتگان ما هستید و ما به شما خواهیم پیوست. از خداوند درخواست می کنیم که به ما و شما عافیت و سلامتی روزی گرداند و همه مسلمانان چه کسانی که جلوتر، دار فانی را وداع گفته اند و چه کسانی که بعداً به آنها خواهند پیوست را مورد رحمت خویش قرار دهد. معبودا! از ایشان خشنود باش، ثواب فراوان نصیب آنان گردان، جایگاه ایشان را گرامی بدار، بر درجات ایشان در بهشت بیفزای، گناهان ما و پدر و مادرمان و همه مسلمانان را مورد بخشش خویش قرار ده و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
بعد قبور دخترهاي آن حضرت(ص) را زيارت كند؛ سه دختر يعني بي بي زينب و بي بي رقيّه و بي بي ام کلثوم ـ رضي الله عنهن ـ در يك جا مدفون اند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُنَّ يَا بَنَاتِ رَسُوْلِ اللهِ(ص) اَنْتُنَّ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُنَّ الْعَافِيَةَ ِوَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُنَّ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُنَّ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُنَّ وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِنَّ فِي الْجَنَّةِ وَاغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاص.
«سلام بر شما ای دختران رسول خدا(ص) شما جلوتر از ما به سرای آخرت شتافتید و ما به شما خواهیم پیوست. از خداوند درخواست می کنیم که به ما و شما سلامتی و عافیت عطا کند و همه مردگان و زندگان از اهل اسلام را مورد رحمت خویش قرار دهد. معبودا! از آنان خشنود باش، ثواب فراوان به آنان عطا کن، منزلگاه آنان را گرامی بدار، درجات عالی در بهشت نصیب شان گردان و گناهان ما و پدر و مادرمان و همه مؤمنان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
نزديك ديوار غربي، محوطه بزرگي است كه حضرت عبّاس(رض) عموي مبارك(ص) و بي بي فاطمه ـ رضي الله عنها ـ  و امام حسن مجتبي(رض) و امام علي زين العابدين و امام محمد باقر و امام جعفر صادق ـ رحمهم الله تعالي ـ آن جا مدفونند.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَبَّاسُ عَمَّ رَسُولِ اللهِ(ص) رَضِيَ اللهُ عَنْكَ يَا مَنِ اسْتَسْقَي بِشَيْبَتِكَ عُمَرُ(رض).
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا فَاطِمَةُ بِنْتُ رَسُوْلِ اللهِ(ص) اَيَّتُهَا الزَّهْرَاءُ الْبَتُوْلُ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْاِمَامُ الْحَسَنُ(رض) اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمَا يَا سَيِّدَا شَبَابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ فِي الْجَنَّةِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْاِمَامُ زَيْنُ الْعَابِدِيْنَ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْاِمَامُ مُحَمَّدٌ الْبَاقِرُ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا الْاِمَامُ جَعْفَرٌ الصَّادِقُ رَضِيَ اللهُ عَنْكُمْ وَ اَرْضَاكُمْ اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ اَهْلَ الدِّيَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ اَنْتُمْ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَرِ.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُمُ الْعَافِيَةَ ِوَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمْ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمْ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُمْ وَ ارْفَعْ دَرَجَاتِهِمْ فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر تو اي عباس عموي رسول خدا(ص) خدا از تو راضي شود. اي كسي كه عمر(رض) با توسل به محاسن سفيدت طلب باران نمود. سلام بر تو اي فاطمه دختر رسول خدا(ص) اي زهراي بتول. سلام بر تو اي امام حسن(رض). سلام بر شما اي دو سرور جوانان بهشتي در بهشت. سلام بر تو اي امام زين العابدين. سلام بر تو اي امام محمد باقر. سلام بر تو اي امام جعفر صادق. خداوند از شما راضي شده و شما را نيز راضي نمايد. سلام بر شما اي ساكنان مؤمن اين سرزمين، شماها گذشتگان ماييد و ما به دنبال شما خواهيم آمد، از خداوند متعال براي خودمان و شما طلب عافيت مي كنيم و خداوند متعال برمسلمانان گذشته و آينده رحم كند. خدايا! از آنها راضي شو و پاداش عظيم به ايشان بده و جايگاهشان را گرامي بدار و درجاتشان را در بهشت بلند بگردان و ما و پدران و مادرانمان و همه مؤمنان را مغفرت نما و به روح تمامي آنها ثواب فاتحه و اخلاص بفرست.
بعد قبور عمّه هاي حضرت پيغمبر(ص) را در زاويه شمال غربي بقيع، زيارت كند و بخواند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا اُمَّ الزُبَيْرِ حَوَارِيَ رَسُوْلِ اللهِ (ص)اَيَّتُهَا السَّيِّدَةُ صَفِيَّةُ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا اُمَّ الْبَنِيْنِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكِ يَا عَاتِكَةُ .
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُنَّ يَا عَمَّاتِ رَسُولِ اللهِ (ص) اَنْتُنَّ سَلَفُنَا وَ نَحْنُ بِالْاَثَر.
نَسْاَلُ اللهَ تَعَالَي لَنَا وَ لَكُنَّ الْعَافِيَةَ ِوَ يَرْحَمُ اللهُ الْمُسْتَقْدِمِيْنَ وَ الْمُسْتَاْخِرِيْنَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُنَّ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُنَّ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُنَّ وَارْفَعْ دَرَجَاتِهِنَّ فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُسْلِمِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«سلام بر تو اي مادر زبير، فدائي رسول خدا(ص) اي بانوي پاك. سلام بر تو اي ام البنين. سلام بر تو اي عاتكه. سلام بر شما اي عمه هاي رسول خدا(ص) شما گذشتگان ما و ما دنباله رويان شمائيم. از خداوند متعال براي خودمان و شماها طلب عافيت مي كنيم و خداوند بر گذشتگان و آيندگان مسلمين رحم كند. خدايا! از اينان راضي شو و جايگاهشان را گرامي بدار و پاداششان را بزرگ و درجاتشان را در بهشت بلند بگردان و ما و والدينمان و تمام مسلمانان را ببخشا و به روح تمامشان پاداش فاتحه و اخلاص بفرست».
قبر عبدالرحمن بن عمر(رض) بين امام مالك و سيدنا ابراهيم و قبر اسماعيل بن امام جعفر صادق(رح) كه پشت ديوار غربي بقيع واقع است را نيز زيارت كند.

مسجد قبا و دعاي مأثوره آن
در روزهاي شنبه مستحب است كه به مسجد قبا برود و در حد توان نماز نافله بخواند و براي خود و مؤمنين دعا كند و براي نماز ظهر خود را به مسجد الرسول(ص) برساند؛ زيرا قبا اولين مسجدي است كه در اسلام بنا شده و سنگ اولش را حضرت پيغمبر(ص) و سنگ دوم را حضرت ابوبكر صديق(رض) و سنگ سوم را حضرت عمر فاروق(رض) و سنگ چهارم را حضرت عثمان ذوالنورين(رض) نهاده اند و آية كريمه «لَمَسْجِدٌ اُسِّسَ عَلَي التَّقْوَي» دربارة اين مسجد نازل شده و در حديث، ثواب اداي دو ركعت نماز در آن برابر حج عمره است.
دعاي مأثورة مسجد قبا
اَللَّهُمَّ يَا صَرِيْخَ الْمُسْتَصْرِخِيْنَ وَ يَا غِيَاثَ الْمُسْتَغِيْثِيْنَ وَ يَا مُفَرِّجَ كُرُوْبِ الْمَكْرُوْبِيْنَ وَ يَا مُجِيْبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّيْنَ صَلِّ عَلَي سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَاكْشِفْ كَرْبِيْ وَ حُزْنِي كَمَا كَشَفْتَ عَنْ رَسُوْلِكَ كَرْبَهُ وَ حُزْنَهُ فِي هَذَا الْمَقَامِ يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ يَا كَثِيْرَ الْمَعْرُوْفِ وَ يَا دَائِمَ الْاِحْسَانِ.
اَللَّهُمَّ كَمَا بَلَّغْتَنَا زِيَارَةَ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ(ص) وَ مَآثِرَهُ الشَّرِيْفَةَ فَلَا تَحْرِمْنَا يَا اَللهُ مِنْ فَضْلِ شَفََاعَتِهِ وَ ارْزُقْنَا اتِّبَاعَهُ وَ اَمِتْنَا عَلَي مَحَبَّتِهِ وَ سُنَّتِهِ وَ احْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ وَ تَحْتَ لِوَائِهِ وَاسْقِنَا مِنْ حَوْضِهِ الْمَوْرُوْدِ شِرْبَةً هَنِيْئَةً مَرِيْئَةً لَا نَظْمَاُ بَعْدَهَا اَبَدًا اِنَّكَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ.
«پروردگارا ای فریادرس فریادکنندگان، ای فریادرس دادخواهان، ای گشاینده غم و اندوه و ای اجابت کننده دعای درماندگان! بر سرورمان محمد(ص) و آل او درود بفرست و غم و اندوه مرا بر طرف کن همانطور که از جان پاک پیامبرت غم و اندوه را بر طرف نمودی. ای مهربان و ای کسی که نعمت ها و نیکی هایش بر ما بسیار و احسان و بخشش او همیشگی است. معبودا! از تو می خواهیم همانطور که ما را به زیارت پیامبرمان حضرت محمد(ص) و بازماندگان شریف او نایل گرداندی ما را از فضل و برتری شفاعت او محروم نکنی، پیروی از او را نصیبمان گردانی، ما را بر محبت او و پیروی از سنتش بمیرانی و در زمره امتش و زیر پرچم حمایتش محشور گردانی و شربتی گوارا و شیرین از حوض او بر ما بنوشانی، شربتی که هرگز بعد از آن تشنگی نیست. به درستی که تو بر هر کاری قادر و توانا هستی».

زیارت احد
روزهاي پنجشنبه به زيارت احد كه از جبال جنّت به شمار مي رود رفته، در مسجد سيدنا حمزه(رض) حداقل دو ركعت نماز خوانده، مرقد امير حمزه(رض) و همجواران ايشان را زيارت كند:
اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يَا سَيِّدَنَا حَمْزَةَ بْنَ عَبْدِالْمُطَّلِبِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا اَسَدَ اللهِ وَ اَسَدَ رَسُوْلِهِ(ص) رَضِيَ اللهُ عَنْكَ يَا عَمَّ رَسُولِ اللهِ(ص) الَّذِيْ دَافَعْتَ عَنْ رَسُوْلِ اللهِ(ص) اَشَدَّ الدِّفَاعِ وَ نَاضَلْتَ عَنْ سَيِّدِ الرُّسُلِ اَشَدَّ النِّضَالِ وَ فَدَيْتَهُ بِمَالِكَ وَ اَهْلِكَ وَ رُوْحِكَ جَزَاكَ اللهُ عَنَّا اَفْضَلَ الْجَزَاءِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَبْدَاللهِ ابْنَ جَحْشٍ يَا ابْنَ عَمَّةِ رَسُولِ اللهِ(ص) وَ اَخَا زَوْجَتِهِ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا مُصْعَبَ بْنَ عُمَيْرٍ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكَ يَا عَقِيْلَُ شَرِيْفَ مَكَّةَ.
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ عَلَي مَنْ حَولَكُمْ مِنَ الشُّهَدَاء ِوَ الصَّالِحِيْنَ.
اَللَّهُمَّ ارْضَ عَنْهُمْ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمْ وَارْفَعْ دَرَجَاتِهِمْ فِي الْجَنَّةِ وَاغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
بعد ساير شهداي غزوه احد را در محوطة پهلوي قنات زيارت كند:
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ اَيُّهَا الشُّهَدَاءُ تَحْتَ رَاْيَةِ رَسُوْلِ اللهِ(ص) رَضِيَ اللهُ عَنْكُمْ اَلَّذِيْنَ لَاقَيْتُمْ مِنْ اَجْلِ عِزِّ الْاِسْلَامِ وَ رَفْعَتِهِ اَشَدَّ الْعَنَاءِ.
اَللَّهُمَّ اجْزِهِمْ عَنَّا اَفْضَلَ الْجَزَاءِ وَ اَجْزِلْ ثَوَابَهُمْ وَ اَكْرِمْ نُزُلَهُمْ وَارْفَعْ دَرَجَاتِهِمْ فِي الْجَنَّةِ وَ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا  الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
موضع شهادت دندان مبارك(ص) را كه بين مدفن شهداء و كوه احد است زيارت كند و بنا به بعضي روايات، قبر هارون برادر حضرت موسي ـ عليهما السلام ـ بر سر اين كوه مي باشد و غار اين كوه و سنگي كه بر آن نشان سر انساني ديده مي شود و نسبتش را به پيغمبر(ص) مي دهند اصل معتمدي ندارد. ـ والله اعلم ـ . مساجد احد را از قبيل مسجد فسح و ركن جبل عينين و وادي را به نماز و دعا زيارت كند.

مساجد معروف مدينه
1- مسجد وادي يا جمعه در سمت راست راه قبا.
2- مسجد فضيح يا شمس در شرق  قبا.
3- مسجد بني قريظه در شرق مسجد شمس.
4- مسجد بي بي ماريه قبطيه(رض) در شمال مسجد بني قريظه.
5- مسجد بني ظفر در شرق بقيع و به نام بغله نيز ياد مي شود؛ آنجا سنگي است كه پيغمبر(ص) بر آن نشسته اند؛ چنين مشهور است كه زنان بي اولاد بر آن نشسته دعا مي كنند خداوند به ايشان اولاد عطا مي كند.
6- مسجد اجابت بر راه مسجد قبلتين.
7- مسجد بقيع يا اُبيّ بن كعب در غرب قبر سيدنا عقيل بن ابي طالب.
8- مسجد بي بي فاطمه ـ رضي الله عنها ـ .
9- مسجد ابي ذر الغفّاري(رض) در راه احد.
10- مصلاّي عيد در غرب مدينه.
11- مصلاّي سيدنا ابي بكر صدّيق(رض) در شمال غربي مصلاّي اول.
12- مصلاّي سيدنا علي(رض) جانب شامي مصلاّي اول.
13- مسجد فتح يا احزاب بر قطعه غربيه جبل سلع.
14- مسجد سلمان فارسي(رض) در قبله فتح.
15- مسجد سيدنا ابي بكر صديق(رض) در جنوب غربي مسجد سلمان(رض).
16- مسجد سيدنا عمـر(رض) در جنوب مسجد سيدنا ابي بكر(رض).
17- مسجد سيدتنا فاطمه ـ رضي الله عنها ـ در جنوب مسجد سيدنا عمر(رض).
18- مسجد سيدنا علي(رض) در شرق مسجد بي بي فاطمه ـ رضي الله عنها ـ (اين شش مسجد كه پهلوي يكديگر قرار دارد، بنام مساجد خندق ياد مي شوند).
19- مسجد بني حرام در بالاي جبل سلع كه در غار اين مسجد، نزول وحي بوده است.
20- مسجد قبلتين در غرب فتح قريب وادي عقيق، حضرت رسول اكرم(ص) در اين مسجد دو ركعت از نماز ظهر را به سمت بيت المقدس ادا كرده بودند كه امر توجه به كعبه رسيد و دو ركعت اخير را گرديده، رو به كعبه ادا فرمودند.
21- مسجد ذباب يا رأيه شرقي جبل سلع.
22- مسجد سقيا در سمت چپ راه ذي الحليفه و فعلاً در مدينه منوره مسجدي است به نام غمامه كه گويند جاي نماز استسقاء آن حضرت(ص) است و شايد مصلاّي عيد، عبارت از همين مسجد بوده باشد كه مصلاّي سيدنا ابي بكر(رض) و مصلاّي علي(رض) نيز در شمال آن  واقع شده امّا فعلاً در وسط مدينه قرار گرفته و در سمت جنوب غربي اين مسجد به نام حضرت بلال(رض) ، مسجدي بود كه آن را حكومت برداشته، ساختمان دولتي بنا نمود. در جنوب اين ساختمان مسجدي است باقي و به نام حضرت عمر(رض) ياد و زيارت مي شود و در سوق العيش مسجدي است به نام سيدتنا فاطمه ـ رضي الله عنها ـ و در حدّ شمالي آن، مسجدي است به نام انس بن مالك(رض). خلاصه مساجد زيادي است. هيچ مسجدي خالي از تأثير نيست خصوصاً در مدينه منوره كه قدمگاه پيغمبر(ص) و اصحاب(رض) و محل نزول جبرئيل و نزول وحي است كه از زيارت آنها بخل نورزد.

چاه هاي متبركه در مدينه
وضو ساختن و غسل و آشاميدن از آب چاه هاي مدينه منوره، مورث شفاي امراض است به اذن خداوند شافي الامراض و بركت آب دست و دهان مبارك(ص).
1- چاه اريس در غرب قبا آب اش شور بوده كه به بركت آب دهان مبارك(ص)، شيرين و گوارا گرديده، مريضان و تشنه لبان را حكم زمزم پيدا كرده و خاتم (انگشتری که پيامبر(ص) از  آن به عنوان مُهر استفاده می کرد) حضرت رسالت پناهي(ص) كه نقش آن محمد رسول الله بود و خود حضرت(ص) و ساداتنا ابوبكر و عمر و عثمان(ص) هر يك در دوره خلافت خود به دست داشتند، از دست خليفه سوم در اين چاه افتاده و تاكنون پيدا نشده است.
2- چاه غرس در شمال شرقي قبا و نظر به حديث از چاه هاي بهشت به شمار مي رود.
3- چاه رومه معروف به بئر عثمان(رض) كه حضرت(ص) فرمودند:
«مَنْ حَفَرَ بِئْرَ رَوْمَةَ فَلَهُ الْجَنَّةُ».
حضرت عثمان(رض) كليه آن را به سي و پنج هزار درهم از يهودي خريد و حفر نموده دلو و ريسمان بر او قرار داده، وقف عامه مسلمين نمودند در شمال قبلتين.
4- چاه بضاعه، خارج باب شامي مدينه به جوار ثقيفه بني ساعده و جايي كه اصحاب(رض) با حضرت ابوبكر(رض) بيعت كردند. از اثر دعا و آب دهان مبارك(ص) متبرك گرديد كه چون مريض در آن غوطه زند، به اذن خدا شفا يابد.
5- چاه بُصّه در سمت چپ راهي كه از بقيع به قبا مي رود و سر مبارك(ص) در آن شسته شده است.
6- چاه حاء در شمال مسجد نبوي(ص) در كوچه روبروي باب مجيدي.
7- چاه اهاب يا زمزم المدينه در سنگلاخي در غرب مدينه.
8- چاه عهن در كوه بلند مدينه، در شرق قبا.
9- چاه ابي عنبه يا ودي در راه بدر، يك ميلي مدينه.
10- چاه انس(رض) يا زناطيه در دار انس بن مالك(رض).
11- چاه سَقيا يا اعجام در سمت چپ راه چاه علي.
12- چاه علي(رض) در ذو الحليفه.
بدانيد كه گرد و غبار مدينه چنانچه در بعضي روايات آمده، شفاي همة امراض است؛ خصوصاً خاك حفره وادي صعيب كه در بطحان واقع و براي تب داران بني الحارث امر مبارك(ص) صادر گرديد تا از آن خاك گرفته، در آب حل كنند و يكي از ايشان «بِسْمِ اللهِ تُرَابُ اَرْضِنَا بِرِيْقِ بَعْضِنَا شِفَاءٌ لِمَرِيْضِنَا بِاِذْنِ رَبِّنَا» خوانده، آب دهن خود را در آن انداخته و به مريض دهند. اين دستور را عملي نمودند، به كلي تب ايشان زايل شد. خرماي عجوه مدينه به حديث صحيح ثابت شده كه هر كس ناشتايي هفت دانه از آن بخورد، تا بيست و چهار ساعت هيچ زهر و جادويي بر وي كار نكند و مرض سرگيجه را شفا مي بخشد به اذن خدا و همچنين درباره تمر برني آمده كه بهترين خرماي شما، تمر برني است.

كيفيت وداع مدينة منوره و رسول كريم(ص)
وقتي كه مي خواهد از مدينه منوره مرخص شود، اول در مسجد نبوي(ص) دو ركعت نماز نفل ادا كند و سپس نزد قبر مبارك آن حضرت(ص) حاضر شود و به همان روش كه قبلاً ذكر شد بر حضرت رسول(ص) و ياران سلام عرض نمايد. در آخر نزد قبر مبارك(ص) دعا كند و از خداوند بخواهد كه زيارت او را قبول نموده و او را سالم به اهل و اولاد او بازگرداند و از آن جمله اين دعا را بخواند:
اَللَّهُمَّ اَنْتَ اَحَقُّ مَنْ ذُكِرَ وَ اَحَقُّ مَنْ عُبِدَ وَ اَنْصَرُ مَنِ ابْتُغِِيَ وَ اَرْأَفُ مَنْ مَلَكَ وَ اَجْوَدُ مَنْ سُئِلَ وَ اَوْسَعُ مَنْ اَعْطَي وَ اَنْتَ الْمَلِكُ لَا شَرِيْكَ لَكَ وَ الْفَرْدُ لَانِدَّ لَكَ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ اِلَّا وَجْهَكَ لَنْ تُطَاعَ اِلَّا بِإِذْنِكَ وَ لَنْ تُعْصَي اِلَّا بِعِلْمِكَ تُطَاعُ فَتَشْكُرُ وَ تُعْصَي فَتَغْفِرُ اَقْرَبُ شَهِيْدٍ وَ اَدْنَي حَفِيْظٍ حُلْتَ دُوْنَ النُّفُوْسِ وَ اَخَذْتَ بِالنَّوَاصِيْ وَ كَتَبْتَ الْآثَارَ وَ نَسَخْتَ الْآجَالَ، اَلْقُلُوْبُ لَكَ مَفْضِيَّةٌ وَالسِّرُّ عِنْدَكَ عَلَانِيَةٌ، وَ الْحَلَالُ مَا اَحْلَلْتَ وَ الْحَرَامُ مَا حَرَّمْتَ وَ الدِّيْنُ مَا شَرَّعْتَ وَ الْاَمْرُ مَا قَضَيْتَ وَ الْخَلْقُ خَلْقُكَ وَ الْعَبْدُ عَبْدُكَ اَنْتَ اللهُ الرَّؤُوْفُ الرَّحِيْمُ.
اَسْاَلُكَ بِنُوْرِ وَجْهِكَ الَّذِيْ اَشْرَقَتْ لَهُ السَّمَوَاتُ وَ الْاَرْضُ وَ بِكُلِّ حَقٍّ هُوَ لَكَ وَ بِحَقِّ السَّائِلِيْنَ عَلَيْكَ اَنْ تَقْبَلَنِيْ فِي هَذَا الْوَقْتِ
وَ اَنْ تُجِيْرَنِيْ مِنَ النَّارِ بِقُدْرَتِكَ.
اَللَّهُمَّ اغْفِرْلِيْ خَطِيْئَتِيْ وَجَهْلِي وَ اِسْرَافِيْ فِي اَمْرِيْ وَ مَا اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنِّيْ.
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيْ جِدِّيْ وَ هَزْلِيْ وَ خَطَئِيْ وَ عَمْدِيْ وَ كُلُّ ذَلِكَ عِنْدِيْ.
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيْ مَا قَدَّمْتُ وَ مَا اَخَّرْتُ وَ مَا اَسْرَرْتُ وَ مَا اَعْلَنْتُ وَ مَا اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنِّيْ اَنْتَ الْمُقَدِّمُ وَ اَنْتَ الْمُؤَخِّرُ وَ اَنْتَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ.
اَللَّهُمَّ لَا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ بِمَسْجِدِ رَسُولِكَ(ص) وَ يَسِّرْ لِيَ الْعَوْدَ اِلَي الْحَرَمَيْنِ الشَّرِيْفَيْنِ سَبِيْلًا سَهْلًا وَ لَا تَحْرِمْنِيْ يا اَللهُ مِنَ الْوُقُوْفِ فِيْ هَذَهِ الْاَمَاكِنِ الْمُقَدَّسَةِ وَ الصَّلَوةِ فِيْ هَذَهِ البِقَاعِ الطَّاهِرَةِ الَّتِيْ صَلَّي فِيْها نَبِيُّنَا مُحَمَّدٌ(ص) وَ خُلَفَاؤُهُ الرَّاشِدُوْنَ وَ اَصْحَابُهُ الْغُرُّ الْمُحَجَّلُوْنَ.
اَللَّهُمَّ اكْتُبِ السَّلَامَةَ وَ الْعَافِيَةَ وَ الْفَوْزَ وَ النَّجَاحَ لَنَا وَ لِعَبِيْدِكَ الْحُجَّاجِ وَ الزَّوَّارِ وَ الْغُزَاةِ الْمُجَاهِدِيْنَ لِاِعْلَاءِ كَلِمَتِكَ وَ نَصْرِ دِيْنِكَ فِيْ بَرِّكَ وَ بَحْرِكَ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ.
رَبَّنا ءَاتِنَا  فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ، اَللهُ اَكْبَرُ، اَللهُ اَكْبَرُ، لَا اِلَهَ اِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيْكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ وَ هُوَ عَلَي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ، آئِبُوْنَ تَائِبُوْنَ عَابِدُونَ سَاجِدُونَ لِرَبِّنَا حَامِدُوْنَ، صَدَقَ اللهُ وَعْدَهُ وَ نَصَرَ عَبْدَهُ وَ هَزَمَ الْاَحْزَابَ وَحْدَهُ.
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لَنَا وَ لِوَالِدِيْنَا وَ لِجَمِيْعِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَ اَوْصِلْ اِلَي اَرْوَاحِهِمْ جَمِيْعًا  الْفَاتِحَةَ مَعَ الْاِخْلَاصِ.
«بار خدایا تو شایسته ترین کس برای ذکر کردن و برای بندگی و عبادت هستی، کسی که اگر انسان چیزی از او بطلبد بیش از دیگران او را یاری می رساند و بخشنده ترین بخشندگان و صاحب عطا و بخشش بسیار است. تو مالک و پادشاه هستی و هیچ شریک و نظیر و انبازی نداری. هر چیزی جز ذات کریم تو نابود می شود. اطاعت و فرمانبرداری از تو فقط با اجازه تو انجام می پذیرد و تو بر هر معصیت و نافرمانی آگاه هستی. خدایا! ای که هر که تو را اطاعت و پرستش کند، پاداش می دهی و هر که معصیت و نافرمانی کند، می بخشی. تو نزدیک ترین شاهد و حافظ و نگهبانی. بین نفس ها حایل شدی و زمام آنان را به دست گرفتی و زمان فرا رسیدن مرگ هر نفسی را معین کرده ای. دل ها راز خود را با تو در میان می نهند و رازهای پنهان نزد تو آشکار است. حلال و حرام آن چیزی است که تو حلال و حرام نموده ای و دین و آیین، آیینی است که تو وضع کرده ای و امر، امر تو و آفریده، آفریده تو و بنده، بنده توست. تو خدای رئوف و مهربانی. معبودا! تو را به نور ذات کریمت که آسمانها و زمین برای آن می درخشد و به حق تو و به حق کسانی که از تو درخواست می کنند که این زیارت را در این وقت از من بپذیری و با قدرتت مرا از آتش جهنم حفظ کنی. بار خدایا! خطا، نادانی و زیاده روی مرا در کارها و آنچه تو به آن داناتری را ببخش. معبودا! شوخی، جدّی، سهو و عمد مرا مورد بخشایش خویش قرار ده و از گناهان گذشته و آینده و آشکار و پنهان من و آنچه تو به آن آگاه تری، درگذر. به درستی که تو کسی هستی که اجل ها را جلو می اندازی و اگر بخواهی به تأخیر می اندازی. و تو بر هر امری قادر و توانایی. پروردگارا! این را آخرین دیدار و عهد من برای زیارت مسجد رسولت قرار مده و بازگشت به این دو حرم شریف را برایم آسان و هموار کن و مرا از زیارت این مکان های مقدس و نماز گزاردن در این زمین های پاک که پیامبرمان، حضرت محمد(ص) و خلفای راشدین و اصحاب پاک و شریف ایشان در آن نماز گزاردند محروم مگردان. معبودا! عافیت و سلامتی از لغزش و کامیابی به بهشت و سر افرازی را به ما و حاجیان و زیارت کنندگان و جنگجویان و به همه مسلمانانی که برای برپایی کلمه حق و یاری کردن دین در دریا و خشکی جهاد کردند، عطا فرما. بار خدایا! به ما در دنیا و آخرت نیکی عطا کن و ما را از عذاب آتش نجات بده. خدا بزرگتر است، خدا بزرگتر است، هیچ معبودی جز خدا نیست، او یگانه است و شریکی ندارد، ملک و هستی از آن او و ستایش مخصوص اوست و او بر هر کاری قادر و تواناست و ما بازگشت کنندگان و توبه کنندگان و سجده گزاران و پرستندگان و ستایشگران اوییم. همانا خداوند به وعده اش وفا کرد و بنده اش را یاری نمود و دیگر گروه ها را شکست داد. پروردگارا! گناهان ما و پدران و مادران و همه اهل ایمان را بیامرز و به روح همه آنان ثواب یک فاتحه و اخلاص بفرست».
بعد از آن با دلي پر از حسرت و چشم هايي پر از اشك برگردد و از مسجد بيرون شود و به اندازه توفيق و طاقت، صدقه به فقرا دهد و درود گويان و گريه كنان از مدينه منوره رهسپار وطن خود گردد و هنوز كه به محل اهل و عيال خود نرسيده، اهل خود را اطّلاع داده و بهتر اين است كه روزانه وارد محل خود گردد تا آثار شعاير اسلامي ظاهر گردد و بر استقبال كنندگان نيز دشوار نيايد.
ابتدا وارد مسجد محل گرديده، دو ركعت نماز تحيّت ادا كند آنگاه به خانه خود رفته، بعد از سلام بگويد:
«تَوْبًا تَوْبًا لِرَبِّنَا اَوْبًا لَايُغَادِرُ عَلَيْنَا حَوْبًا اِنْ تَغْفِرِ اللَّهُمَّ فَاغْفِرْ جَمًّا وَ اَيَّ عَبْدٍ لَكَ مَا اَلَمًّا»
در خانه دو ركعت نماز ادا نموده، خانه را با عطر و عود معطر كنند و در مقابل اين نعمت بزرگ شكر گويد و سعي كند اول ورودش بر كسي باشد كه او را از همه كسان خود بيشتر دوست داشته باشد؛ زيرا حضرت رسول خدا صلی الله علیه و سلّم بر خانه جگر گوشة خود حضرت بي بي فاطمه ـ رضي الله عنها ـ وارد مي شدند و بقية عمر خود را كوشش كند به اعمال صالحه و اخلاق حسنه و معاشرت نيكو بگذراند؛ زيرا علامت مقبوليت حج است.

«اَلْحَجُّ الْمَبْرُوْرُ اَنْ يَعُوْدَ خَيْرًا مِمَّا كَانَ فِيْ جَمِيْعِ الْاُمُوْرِ اَللَّهُمَّ ارْزُقْنَا آمِيْنَ يَا رَبَّ الْعَالَمِيْنَ»

«حج مقبول حجي است كه حاجي بر گردد در حالي كه در تمام امور بهتر از گذشته شده باشد. خدايا! به ما چنين حجي را نصيب گردان».