در تکالیف شرعی، بدل آن را نیز جایز دانسته است؛ مثلاً در حال اعتذار، به جای وضو، تیمّم را جایز شمرده و یا اگر بنده در نماز به ایستادن قادر نباشد، میتواند در حالت نشسته ادا کند و کسی که به نشستن قادر نباشد
حضرت امام رحمة الله علیه میفرماید:
حق جلّ جلاله حکیم، رئوف و رحیم است؛ مناسب حکمت و رأفت و رحمت نیست که بنده را به اموری مکلّف سازد که از توان و قدرت بنده خارج باشد
بنابراین، بنده را برای برداشتن کوه مکلّف نساخته، بلکه به امور آسان و ساده مکلّف نموده؛ مانند ادای نماز که مشتمل بر رکوع و سجود و قیام است و همه اینها، امور ساده و آسان میباشند؛ همینطور گرفتن روزه و دادن زکات، اموری سادهاند.
همچنین از کمال رأفت و رحمت او جلّ جلاله است که در تکالیف شرعی، بدل آن را نیز جایز دانسته است؛ مثلاً در حال اعتذار، به جای وضو، تیمّم را جایز شمرده و یا اگر بنده در نماز به ایستادن قادر نباشد، میتواند در حالت نشسته ادا کند و کسی که به نشستن قادر نباشد، در حالت دراز کشیده به پهلو ادا نماید و اگر کسی به سجده و نشستن قادر نباشد، به اشاره ادا کند؛
بنابراین اگر کسی احکام شرعی را با انصاف مشاهده کند، میبیند که در همه تکالیف شرعی، نهایت آسانی به کار رفته است.
جلد اول، دفتر اول، حصه پنجم، مکتوب ۲۸۹