اسلام عزیز این قضیه حساس و مهم را که زیبایی دنیا و رستگاری آخرت را بدنبال دارد فراموش نکرده است بلکه همانند آن که در بخش های دیگر زندگی بشر برنامه و پیام دارد
غرس نهال و احیای فرهنگ درخت کاری در واقع به معنای سرمایه گذاری در طبیعت است چنان سرمایه گذاری ای که هیچ گاه زیان پذیر نیست و این سرمایه ماندگار است و حتی نتیجه آن را انسان در روز واپسین نیز می بیند.
اسلام عزیز این قضیه حساس و مهم را که زیبایی دنیا و رستگاری آخرت را بدنبال دارد فراموش نکرده است بلکه همانند آن که در بخش های دیگر زندگی بشر برنامه و پیام دارد، در عرصه درخت کاری و زراعت نیز پیام خود را دارد و ارشاداتی در این مورد برای انسان داده است. ما در قرآن می بینیم که یکی از نعمت های الهی همانا درخت ذکر شده است و در آخرت نیز از جمله نعمت ها یکی هم درخت می باشد که جنتیان در زیر سایه ی آن قرار داشته باشند. درخت يكي از زيباترين مظاهر خلقت و جلوه‌ای از تجليات آفريدگار عالم است. درخت از گرانبهاترين آفريده‌های خداوند دانا براي انسان است و به دليل نقش حياتی كه در زندگی تمامی موجودات زنده، به خصوص انسانها دارا می باشد در اسلام مورد توجه خاص قرار گرفته است.
درخت نماد آبادانی و شاخص سرسبزی و خرمی، مظهر زندگی، باعث لطافت هوا و موجب آسايش و رفاه انسان و صفا و پاكی طبيعت مي‌باشد. به همین خاطر يكی از مواهب و نعمتهای خداوند در آخرت، و يكی از ويژگيهای بهشت و رضوان حق‌تعالی كه در آيات كريمه و روايات شريفه بارها به آن اشاره شده است، درخت می‌باشد: «وَ بَشِّرِ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ كُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قالُوا هذَا الَّذي رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ وَ أُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً وَ لَهُمْ فيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فيها خالِدُونَ»؛ (و به كسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام داده اند، بشارت ده كه باغهايى از بهشت براى آنها است كه نهرها از زير درختانش جاری است. هر زمان كه ميوه اى از آن، به آنان داده شود، مى گويند: اين همان است كه قبلا به ما روزى داده شده بود. [ولى اينها چقدر از آنها بهتر و عالی تر است.] و ميوه هايى كه براى آنها آورده مى شود، همه (از نظر خوبى و زيبايى) يكسان‌اند. و براى آنان همسرانى پاك و پاكيزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.)
گیاهان و درختان، سهمی بسزا و نقشی بسیار مهم در زندگی بشر دارند. تلطیف هوا، تعادل دمای محیط، حفاظت از خاک و تأمین بخشی از مواد غذایی مورد نیاز انسان، اندکی از سودمندیهای فراوان آنها است.
بر اساس تعالیم اسلام، انسان در برابر طبیعت مسئول بوده و در صورت کوتاهی و غفلت مورد سوال است، به گونه‌ای که حتی پیش از آغاز نبرد، مسلمانان علاوه بر توصیه به رعایت حقوق انسانی نسبت به درختان و محیط زیست نیز توصیه می کرد.
در مورد درختکاری اکتفا می کنیم به احادیثی که از رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت شده است.
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و سلم در اهميت درخت و درختكاري، می فرماید: مَنْ غَرَسَ غَرْسًا فَأَكَلَ مِنْهُ إِنْسَانٌ أَوْ طَيْرٌ أَوْ سَبُعٌ أَوْ دَابَّةٌ فَهُوَ لَهُ صَدَقَةٌ “.(مسند امام احمد)
هر کسی نهالی بکارد که از آن انسان یا پرنده یا چهارپایی استفاده کند، برای او صدقه است”.
عنْ جابرٍ رضي اللَّه عنه قال: قال رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «ما مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْساً إلاَّ كانَ ما أُكِلَ مِنْهُ لهُ صدقةً ، وما سُرِقَ مِنْه لَه صدقَةً ، ولا يرْزؤه أَحَدٌ إلاَّ كَانَ له صدقةً» (رواه مسلم). وفي رواية له: «فَلا يغْرِس الْمُسْلِم غرسا، فَيَأْكُلَ مِنْهُ إِنسانٌ ولا دابةٌ ولا طَيرٌ إلاَّ كانَ له صدقَةً إِلَى يَوْمِ الْقِيَامة».
وفي رواية له: «لا يغْرِس مُسلِم غرْسا، ولا يزْرعُ زرْعا، فيأْكُل مِنْه إِنْسانٌ وَلا دابَّةٌ ولا شَيْءٌ إلاَّ كَانَتْ لَه صدقةً ، ورويَاه جميعاً مِنْ رواية أَنَسٍ رضي اللَّه عنه.
از حضرت جابر رضی الله عنه روايت است که:
رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: هيچ مسلمانی نيست که نهالی بنشاند، جز اينکه آنچه از آن خورده می شود، برايش صدقه است و آنچه از آن دزدی شود، برايش صدقه است، و هيچکس آن را کم نمی کند، جز اينکه برايش صدقه است.
و در روايتی از وی آمده که: پس مسلمان نهالی نمی نشاند، که از آن انسانی يا حيوانی يا پرنده ای بخورد، جز اينکه برايش تا روز قيامت صدقه بحساب مي آيد.
و در روايتی از وی آمده که: مسلمانی نهالی نمی نشاند و کِشتی نمی کند که از آن انسانی و نه هم حيوانی و نه چيزی از آن می خورد، مگر اينکه برايش صدقه است.
عن أنس بن مالك رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : إن قامت الساعة و في يـد أحدكم فسيلة فإن استطاع أن لا تقوم حتى يغرسهـا فليغرسها . عمده القاری شرح البخاری
حضرت انس بن مالک رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت می کند که ایشان فرموده است: اگر قیامت برپا گردد و در دست یکی از شما نهالچه ای باشد، اگر می تواند آن را قبل از این که قیامت قایم شود، غرس کند، باید آن را غرس نماید.
وعن أبي أيوب الأنصاري رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : ما من رجل يغرس غرسا إلا كتب الله له من الأجر قدر ما يخرج من ثمر ذلك الغرس.
حضرت ابوایوب انصاری رضي الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت کرده است که ایشان فرموده است: هیچ فردی نهالی را نمی نشاند مگر این که الله متعال برای وی پاداش می نویسد به پیمانه ی میوه ای که از آن نهال بدست آید.
معلوم است که درخت میوه هر سال میوه بار می دهد، پس هر سال برای شخصی که نهال را غرس کرده است، نتیجه غرس خود را می بیند و اجر و مزد آن برایش می رسد.
و عن معاذ بن أنس رضي الله عنه قال : قال رسول الله صلى الله عليه و سلم : من بنى بنيانا في غير ظلم و لا اعتداء ، أو غرس غرسا في غير ظلم و لا اعتداء كان له أجرا جاريا ما انتفع به من خلق الرحمن تبارك و تعالى.
همچنین از حضرت معاذ بن انس رضي الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرموده است: کسی خانه ای را بنا کرده باشد بدون اینکه به حق کسی تجاوز نموده باشد یا ظلمی کرده باشد، یا نهالی را بدون اینکه مرتکب ظلم و تجاوز به ساحت دیگران شده باشد، غرس نماید، تا وقتی که مخلوقات الهی از آن استفاده نمایند برای صاحب آن خانه و نهال اجر و مزد می رسد.
بنابراین با فرا رسیدن فصل بهار هر یک از ما باید در جهت انجام این امر خیر سهیم بوده و با غرس هر نهالی بر ذخیره حسنات خود بیفزاییم.
