قرآن کریم از هر مسلمان پنج خواسته دارد: 1ـ ايمان و تعظيم 2ـ تلاوت آيات 3ـ فهم و تدبّر 4ـ عمل به قرآن و اجراي دستورات آن در زندگي 5ـ نشر فرهنگ قرآن و دعوت به سوي آن
قرآن کریم از هر مسلمان پنج خواسته دارد:
1ـ ايمان و تعظيم
«آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ» «رسول خدا به آنچه از سوي پروردگارش بر او فرستاده شده، ايمان آورده است و مؤمنان هم» (بقره/ 285).
2ـ تلاوت آيات
«الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ أُولَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ» «كساني كه به آنان كتاب دادهايم، آن را چنانكه سزاوار خواندنش است، ميخوانند» (بقره/ 121).
3ـ فهم و تدبّر
«كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ» «كتابي است خجسته كه آن را بر تو فرو فرستادهايم تا انسانها در آيههايش تدبّر كنند و تا خردمندان پند گيرند» (ص/ 29).
«أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا» «آيا در قرآن انديشه نميكنند يا بر دلهای آنها قفل افتاده است» (محمد/ 24).
4ـ عمل به قرآن و اجراي دستورات آن در زندگي
قرآن كتاب عمل است؛ كساني كه بر دستورهاي قرآن عمل ننموده و آن را در زندگي پياده نميكنند، از ديدهي قرآن فاسق و گناهكار محسوب ميشوند.
«وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» «و هر كه به آنچه خداوند نازل فرموده است، حکم نکنند، آنان هستند كه نافرماناند» (مائده/ 47).
حضرت رسول اكرم - صلّى الله عليه و آله وسلّم- فرمودند: «مَا آمَنَ بِالقُرآنِ مَن اسْتَتْمَلَ مَحَارِمَهُ» «كسي كه حرام كردههاي قرآن را حلال بداند، به آن ايمان نياورده است».
5ـ نشر فرهنگ قرآن و دعوت به سوي آن
«هذَا بَلَاغٌ لِلنَّاسِ وَلِيُنْذَرُوا بِهِ» «اين پيام رساني است براي مردم تا به آن هشدار يابند» (إبراهيم/ 52).
آنحضرت - صلّى الله عليه و آله و سلّم- فرمودند: «بَلِّغُوا عَنِّي وَ لَوْ آيَةً» از طرف من برسانيد ولو يك آيه باشد.
اگر مسلمانان در اين پنج زمينه به قرآن توجه كنند و اين پنج حق قرآن را ادا نمايند، قطعاً تحوّل و انقلاب شگفتانگيزي در زندگيشان پديد خواهد آمد. رمز موفقيت مسلمانان صدر اسلام در اين بود كه آنان در همهي زمينههاي فوق، حق قرآن را ادا كردند و سربلند شدند. آنان همواره اين حديث پيامبر اسلام - صلّى الله عليه و آله و سلّم - را مد نظر داشتند كه ميفرمود: «إِنَّ اللهَ يَرفَعُ بِهذا الكِتَابِ أَقْوَاماً وَ يَضَعُ بِهِ آخَرِيْنَ» «الله تعالى به وسيلهي اين كتاب قومهايي را نعمت و سربلندي نصيب ميفرمايد و عدهاي ديگر را پست و ذليل ميگرداند».
حضرت علامه اقبال لاهوری ـ رحمة الله علیه ـ به همين واقعيت در اشعارش اشاره ميكند:
گر تو ميخواهـي مسلمـان زيستـن
نيست ممكـن جز به قرآن زيستـن
فاش گويم آنچه در دل مضمر است
اين كتابي نيست چيزي ديگر است