وصل نمودن رَحِم کنایه از احسان به نزدیکان و خویشان است،وصل نمودن رَحِم کنایه از احسان به نزدیکان و خویشان است، صله رحم دو نوع است: عام و خاص،دفع نمودن شر و بلایاست
«عن عبد الرحمن بن عوف قال: سمعتُ رسول الله صلى الله علیه و سلم یقول: قال الله أنا الرحمن و هی الرحم شققت لها اسما من اسمی من وصلها وصلته ومن قطعها بتته». رواه ابوداود
خداوند می فرماید: من رحمان هستم و رَحِم از اسم من اشتقاق یافته است، هرکس آن را وصل کند، من وی را وصل می کنم و هرکس آن را قطع کند، من وی را قطع می نمایم.
وصل نمودن رَحِم کنایه از احسان به نزدیکان و خویشان است، و اینکه با آنان مهربانی نمود و احوالشان را جویا شد؛ هرچند به تو بدی نمایند و از تو دوری گزینند و قطع نمودن رَحِم، یعنی عکس تمامی اینها عمل کردن و از خویشان و نزدیکان بریدن است که در این حدیث بدین کار امر شده ایم و هرکس به اندازه توانایی خویش موظف است.
علامه قرطبی رحمه الله می گوید: صله رحمی که وصل می گردد دو نوع است: عام و خاص، عام همان صله رحمی است که دًین است و برگردن شخص می باشد که با رفت و آمد نمودن، نصیحت کردن، عدل، انصاف، ادای حقوق واجب و مستحب است. اما صله رحم خاص دادن نفقه به نزدیکان، احوال آنان را جویا شدن و از لغزش های آنان چشم پوشی نمودن است.
حافظ ابن ابی جمرة رحمه الله می گوید: صله ارحام گاهی با مال و گاهی همکاری در رفع نیازها و دور ساختن ضرر و گاهی با چهره ای خندان و همچنین با دعا و غیره است؛ خلاصه اینکه وصل نمودن آن با رساندن آنچه امکان دارد از خیر و نیک و دفع نمودن شر و بلایاست و این هنگامی است که اهل رحم از مسلمانان باشند و اگر چنانچه از زمره کفار یا فجار باشند، در این حالت قطع نمودن رابطه با آنان بخاطر الله خود صله رحمی است، بشرط اینکه آنان را وعظ و نصیحت نماید و سپس به آنها اعلام دارد که اگر چنانچه بر کفر یا فسق شان اصرار ورزند با آنان قطع رابطه می نماید، با این حال بازهم برای آنان دعا نماید.
و الله اعلم
