فضايل دهه اول ذي الحجّه

الحمد لله رب العالمین، و العاقبة للمتقین والصلاة والسلام على سیدنا محمد و علی آله و صحبه اجمعین.

و بعد:

از فضل و الطاف الهی است که برای بندگان نیکوکارش روز هایی قرار داده که در آن ایام، به کثرت اعمال نیک انجام دهند؛ این ایام دارای فضیلت و برتری ویژه ای هستند که از جمله آن، می توان به ده روز اول ماه ذی الحجه اشاره کرد که فضیلت این ایام در قرآن کریم و احادیث نبوی بیان گردیده است که در اینجا به مختصری از آن بسنده می کنیم.

خداوند متعال در قرآن عظیم الشأن می فرماید: «والفجر. و لیالٍ عشر». ابن کثیر می گوید: مراد از این، ده روز ذی الحجه می باشد؛ چنانکه ابن عباس و ابن زبیر و مجاهد و دیگران ـ رضی الله عنهم ـ گفته اند و چنانکه امام بخاری روایت نموده است.

همچنین الله ـ سبحانه و تعالى ـ می فرماید: «و یذکروا اسم الله فی أیام معلومات». حضرت ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ می گوید: مقصود از آن، ده روز ذی الحجه می باشد. تفسیر ابن کثیر.

رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و سلّم ـ فرمودند:

عمل صالح در هیچ روزی از روزهای دنیا، مانند ده روز اول ذی الحجه، نزد خداوند محبوب نیست؛ صحابه کرام ـ رضی الله عنهم ـ عرض کردند:  یا رسول الله! حتی جهاد در راه خدا؟ فرمودند: حتی جهاد در راه خدا نیز به این درجه نمی‌رسد؛ مگر آن مجاهدی که با جان و مال خود در راه خدا خارج شود و بر نگردد. (صحیح بخاری)

از ابن عمر ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلّى الله علیه و سلّم ـ فرمودند: هیچ ایامی نیست که نزد الله ـ سبحانه و تعالی ـ بزرگ تر و با ارزش تر از این ده روز باشد؛ لذا در این روزها تهلیل و تکبیر و تحمید بسیار نمایید. (رواه احمد).

روزه گرفتن هر روز از دهه ی ذی الحجه برابر با روزه گرفتن یک سال است و زنده نگهداشتن هر شب از آن، مانند زنده نگهداشتن شب قدر است. (مجمع الزوائد)

روزه گرفتن روز عرفه (نهم ذی الحجه) کفّاره‌ی گناهان (صغيره) یک سال قبل و یک سال بعد می باشد. (مسلم).

امام ابن حجر ـ رحمة الله علیه ـ در فتح الباری می گوید: آنچه که از روایات عیان است این می باشد که امتیاز این ده روز بدین خاطر است که در طول این روز ها، اصل عبادات جمع می شوند که در هیچ ایامی دیگر، این امکان وجود ندارد و آنها نماز، روزه، زکات و حج می باشند.