فضایل ماه شعبان

شعبان هشتمین ماه سال اسلامی است. این ماه نیز دارای برکات و فضایل بی شماری است، آن حضرت صلی الله علیه و سلم فرموده است: «شعبان شهری و رمضان شهر الله» یعنی شعبان ماه من است و رمضان ماه الله تعالی است. دیلمی

باید سنجید که انتساب چیزی به طرف خود از جانب پیامبر صلی الله علیه و سلم چقدر مهم است. در حدیثی وارد شده است آن حضرت صلی الله علیه و سلم با دیدن حلال این ماه، این دعا را می خواندند:

«اللهم بارک لنا فی رجب و شعبان و بلغنا رمضان»

بارالهی رجب و شعبان را برای ما مبارک گردانده و مارا به سلامتی به رمضان برسان. یعنی: توفیق استقبال از رمضان و احترام آن را اعطا فرما.

شعبان، به معنی شاخ در شاخ شدن. حضرت انس رضی الله عنه می فرمایند: علت اینکه این ماه به شعبان نامگذاری شد، این است که در این ماه نیکی های روزه دار هم چون شاخ ها افزایش می یابد و رشد می کند.

آن حضرت صلی الله علیه و سلم فرموده اند: این ماه چنان ماهی است که در میان رجب و رمضان قرار دارد، مردم از فضیلت و اهمیتش غافل اند؛ در این ماه به طور خصوصی اعمال بندگان به بارگاه پروردگار عرضه می شود؛ من آرزو دارم که به هنگام عرضه شدن اعمالم، از شمار روزه داران باشم. سنن نسائی

پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: هرکس شب اول ماه شعبان 12 رکعت نماز بخواند و دو رکعت اول یک بار سوره حمد و 5 بار سوره اخلاص « قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» بخواند، خداوند متعال ثواب 12هزار شهید را به او عطا می کند و در نامه اعمال آن شخص ثواب 12هزار سال نوشته خواهد شد و تمام گناهان او بخشوده خواهد شد و تا 80 روز هیچ گناهی برای او ثبت نمی شود .

فضیلت نیمه شعبان

فضیلت پانزدهمین شب این ماه، بیشتر از تمام ماه است. این شب، شب برائت یعنی شب نجات نام دارد. در این شب احوال و رویداد های طول سال نوشته می شود. رزق، مریضی، تندرستی، تنگی، راحتی، مشقت، و حتی لحظه تولد و وفات شخصی که در آن سال متولد و یا وفات خواهد یافت نیز نوشته می شود.

روایت است در این شب دفتری به ملک الموت داده شده و دستور می رسد نام ها افراد را که قرار است در طول آن سال بمیرند از آن دفتر نقل نماید، فردی مشغول به کشاورزی است، شخصی در مراسم ازدواج خویش است، اما خبر ندارد که نامش در فهرست مردگان درج شده است.

بعد شب قدر که افضل و بابرکت ترین شب سال است، فضیلت پانزدهم شعبان با اهمیت است. در حدیثی وارد شده است: خداوند متعال بطور خصوصی در چهار شب دروازه های خیر و رحمت خویش را می گشاید و این حالت تا اذان صبح ادامه دارد.

این شبها عبارت اند از:

1) شب عید قربان

2) شب عید فطر

3) شب پانزدهم شعبان

4) شب عرفه

حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه می فرماید که پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم فرمودند: الله تعالی در شب پانزدهم شعبان به آسمان دنیا نزول می فرماید و هر آن فرد گهنکاری را برای گناهان خویش طلب آمرزش کند مورد آمرزش قرار می دهد؛ مشرک را نمی بخشد؛ همچنین افرادی را که در دل کینه، عدوات و دشمنی با هم دیگر دارند. (سنن بیهقی)

حضرت علی رضی الله عنه می فرمایند: پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم ارشاد فرمود: وقتی شب پانزدهم شعبان فرا رسید در آن شب خداوند عبادت کنید و پانزدهمین روز را روزه بدارید، در این شب خداوند متعال از هنگام غروب با رحمتهای خویش به آسمان دنیا نزول نموده و ارشاد می فرماید: آیا کسی هست که طلب آمرزش کند که وی را بیامرزم؟ آیا کسی هست طلب رزق کند، وی را رزق و روزی دهم؟ آیا مریضی هست که وی شفا دهم؟ خلاصه اینکه شب تا صبح صادق اینگونه ندا می دهد. (سنن ابن ماجه)

حضرت ام المؤمنین عایشه صدیقه رضی الله عنها می فرمایند پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم فرموده است: حضرت جبرئیل علیه السلام به نزدم تشریف آورد و گفت: امشب نیمه شعبان است، خداوند متعال در این شب گناهکاران را به اندازه تعداد موهای گوسفندان قبیله بنی کلب از جهنم نجات می بخشد. اما در این شب نیز به سوی برخی از انسان های بدبخت نظر لطف و احسان خداوندی نمی باشد، همچون مشرک، کینه توز، از بین برنده رشته و قرابت، کسی که شلوارش پایین تر از قوزک پا باشد، نافرمان پدر و مادر و شراب خوار.( سنن بیهقی)

چه افرادی در شب برائت بخشیده نمی شوند؟

افرادی که در ساعات مقدس این شب با برکت نیز مورد آمرزش خداوند قرار نمی گیرند، از این از قرارند:

1- مشرک

2- ساحر

3- کاهن

4- جلاد

5- کسی که باظلم محصول بدست می آورد

6- قمارباز

7- ساز و آوازخوان

8- کسی که عادت شراب خواری دارد

9 – نافرمان پدرمادر

10 – کسی که شلوارش قوزک پا را پوشانده است

11 – زن و مرد زناکار

12- کسی که به ناحق با مردم کینه و دشمنی دارد

13 – کسی که به ناحق قطع رابطه کند

فهرست انسان های بدبختی را ذکر نمودیم که در چنین شب با برکتی نیز مورد مغفرت و آمرزش خداوند قرار نمی گیرند و هر انسان عاقل در حالات خویش تدبر و فکر نموده و درس عبرت می گیرد.

اگر فرد مسلمان می خواهد که به سعادت و خوشبختی همیشگی آخرت دست یابد، پس لازم است که بیشتر شب و روز خود را به طاعت و ذکر خدا بگذراند؛ توشه ای برای آخرت ذخیره کند، چنان که سیدمرسلین محمد مصطفی صلی الله علیه و سلم با وجود اینکه خداوند از گذشته و آینده او راضی و خشنود شده است، اما به او دستور داده که بیشتر شب و روز خود را به عبادت و ذکر خدا سپری نماید.

بهتر است هر شخص در شب نبمه شعبان بین نمازهای مغرب و عشاء 3مرتبه سوره مبارک یس را بخواند. در مرتبه ی اول نیت طول عمر در مرتبه ی دوم نیت دفع بلایا و در مرحله ی سوم به نیت بی نیازی از سایرین که بعد از هر بار دعای زیر را بخواند. هر شخصی در شب برائت «نیمه شعبان» 100رکعت نماز نفل بصورت 4 رکعتی و در هر رکعت بعد از سوره ی حمد 5 بار سوره اخلاص بخواند، خداوند پانصد هزار فرشته را بر وی نازل می کند و در دست هر فرشته دفتری از نور وجود دارد که تا روز قیامت اعمال نیک و ثواب آن شخص را بر آن دفتر ثبت می کند. بعد این دعا خوانده می شود:

«اَللَّهُمَّ اِنْ کُنْتُ کَتَبْتَ اِسْمِی شَقِیَّاً فِی دِیوَان الاَشْقِیاء فامْحُه وَ اکتبنی فِی دِیوَان السُعَدَاء وَ اِنْ کُنْتَ کَتَبْتَ اِسْمِی سَعِیداً فِی دِیوَان السُعَدَاء فَاثْبِتْهُ فَاِنَّکَ قُلتَ فِی کِتَابِکَ الکَرِیم: يَمْحُو اللهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ».

بار الها! اگر نامم را در دفتر انسان های بدبخت ثبت کرده ای، آن را محو نموده و در دفتر انسان های خوشبخت ثبت نما، و چنانچه نامم را در دفتر انسان های نیکبخت ثبت نموده ای آن را باقی بدار، چرا که در کتاب کریم خویش فرموده ای: الله ذوالجلال آنچه را که بخواهد محو می گرداند و آن چرا که بخواهد باقی می دارد و اصل کتاب در نزد وی است.