«رسول الله صلی الله علیه و سلّم میفرماید: تب را دشنام ندهید چون بیماری تب بسان کوره آهنگری که زنگ آهن را میزداید، گناهان را محو میکند»
موارد زیر تو را بسوی کارهایی هدایت میکند که گناهان را محو، و از بین میبرد.
1- ترک شرک: «قالَ الله تَبارَك وَتَعالی: یَا ابْنَ آدَمَ لَوْ لَقَیْتَني بِمِثْلِ الْأَرْضِ خَطایَا لاَ تشرك بي شَیئاً لَقیتُك بِملء الأرض مغفرة». (مسلم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید: خداوند «در حدیث قدسی» فرموده: ای بنی آدم اگر به اندازه کره زمین خطا و گناه داشته اما شریکی برایم قائل نشده باشی شما را با دنیایی از گذشت و مغفرت بحضور میپذیرم».
2- نماز پنجگانه، و نماز جمعه: «الصلوات الخمس والجمعة إلى الجمعة مكفرات لما بینهن إذا اجتنبت الكبائر، ما من امریء مسلم تحضره صلاة مكتوبة فیحسن وضوءَها وخشوعها وركوعها إلاَّ كانت كفارة لـما قبلها من الذنوب ما لم یؤتَ كبیرة وذلك الدهر كله». (البخاری). «رسول الله صلی الله علیه و سلّم میفرماید: ادای نمازهای پنجگانه و نماز جمعه تا جمعه بعد، کفاره گناهان (صغیره) فاصله بین خود میباشند به شرطی که از گناهان کبیره پرهیز شود. هر مسلمانی که به هنگام آمدن وقت نماز مرتب و کامل وضو بگیرد، و رکوع و سجود را نیکو بجا آورد، و خاشع و خاضع باشد. به شرطی که بسوی گناهان کبیره نرود نمازهایش برای همیشه کفاره گناهان گذشته او خواهد بود».
نماز: عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ رضی الله عنه: أَنَّ رَجُلا أَصَابَ مِنِ امْرَأَةٍ قُبْلَةً، فَأَتَى النَّبِيَّ صلی الله علیه و سلّم فَأَخْبَرَهُ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ عزّ و جل: «وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفا مِّنَ الَّيلِ إِنَّ الحَسَنَتِ يُذهِبنَ السَّيّئاتِ» [هود: 114] قَالَ الرَّجُلُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إليَّ هَذَا؟ قَالَ: «لِجَمِيعِ أُمَّتِي كُلِّهِمْ». (بخارى:526). «ابن مسعود رضی الله عنه میگوید: شخصی زنی را بوسید. بعد از آن، خدمت رسول الله صلی الله علیه و سلّم آمد و گفت: ای رسول خدا! مرتکب چنین خطایی شدهام، تکلیف چیست؟ آنگاه، خداوند این آیه را نازل فرمود: «در دو طرف روز، و اوایل شب، نماز را برپا دار; چرا که حسنات، سیئات (و آثار آنها را) از بین مى برند». آن شخص، سؤال کرد: ای رسول الله! آیا این حکم، ویژۀ من است؟ رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «خیر، بلکه شامل حال همهی امت من است»».
3- انجام دادن دو رکعت با خشوع: قَالَ رَسُولُ اللَّه صلی الله علیه و سلّم: «مَنْ تَوَضَّأَ نَحْوَ وُضُوئِي هَذَا ثُمَّ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ لايُحَدِّث فِيهِمَا نَفْسَهُ غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». (بخارى:159). «رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرموده است: «هرکس، مانند این وضوی من، وضو بگیرد و با اخلاص، دو رکعت نماز بخواند، خداوند تمام گناهان گذشتهاش را مورد عفو قرار خواهد داد»».
4- روزه: «فِتْنَةُ الرَّجُلِ فِي أَهْلِهِ وَمَالِهِ وَوَلَدِهِ وَجَارِهِ تُكَفِّرُهَا الصَّلاةُ وَالصَّوْمُ وَالصَّدَقَةُ وَالأَمْرُ وَالنَّهْيُ». (بخارى:525). «فتنه هایی که دامنگیر مرد از ناحیه زن، فرزند، ثروت و همسایه میشود به وسیله نماز، روزه، صدقه، و امر به معروف و نهی از منکر از بین خواهند رفت».
5- روزه ماه رمضان: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و سلّم: «مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». (بخارى: 38). رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «کسی که ماه رمضان را از روی ایمان و برای حصول اجر و پاداش، روزه بگیرد، گناهان گذشتهاش، آمرزیده میشوند».
6- قیام رمضان: «تروایح» «مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». (بخارى:37). پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید: «هر کس، ماه مبارک رمضان را بقصد حصول ثواب، در عبادت بگذراند، تمام گناهان گذشتهاش، مورد عفو قرار خواهند گرفت».
7- بیداری و بر پاداشتن شبهای قدر: عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ الله صلی الله علیه و سلّم: «مَنْ يَقُمْ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». (بخارى:35). از ابو هریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «هر کس، شب قدر را به قصد ثواب، زنده نگاه دارد، (یعنی آن شب را در عبادت و بندگی بسر برد)، همۀ گناهان گذشتهاش، مورد عفو قرار خواهند گرفت».
8- روزه ی روز عرفه: «روز قبل از عید»، «صیام یوم عرفة أحتسب على الله أن یُكفِّرَ السنة التي قبله والسنة التي بعده». (الترمذی و ابن ما جه و الحاکم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید: روزه روز عرفه کفاره گناهان سال قبل و سال بعد از خود میباشد».
9- روزه ی روز (10) ماه محرم: «عاشورا» «صیام یوم عاشوراء أحتسب علی الله أن یُكفِّرَ السنة التي قلب ها». (أبوداود، ترمذی، ابن ماجه وحاکم). «روزه عاشورا «روز دهم ماه محرم» کفاره گناهان سال قبل از خود است».
10- صدقه: «الصَّدَقةُ تُطْفِیءُ الْخَطیئَةَ كما یُطْفِیُء النّارُ الـْماءُ». (الترمذی). «صدقه گناهان را محو و نابود میکند همان طور که آب آتش را خاموش میکند».
«يَا مَعْشَرَ النِّسَاءِ تَصَدَّقْنَ، فَإِنِّي أُرِيتُكُنَّ أَكْثَرَ أَهْلِ النَّارِ». (متفق علیه). «ای گروه زنان ! صدقه دهید. زیرا شما را بیشترین اهل دوزخ دیدم».
11- امر به معروف و نهی از منکر: «فتنه هایی که دامنگیر مرد از ناحیه زن، فرزند، ثروت و همسایه میشود به وسیله نماز، روزه، صدقه، و امر به معروف و نهی از منکر از بین خواهند رفت».
12- آمین گفتن: عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه: أَنَّ النَّبِيَّ صلی الله علیه و سلّم قَالَ: «إِذَا أَمَّنَ الإِمَامُ فَأَمِّنُوا، فَإِنَّهُ مَنْ وَافَقَ تَأْمِينُهُ تَأْمِينَ الْمَلائِكَةِ، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». (بخارى:781). «ابوهریره رضی الله عنه می گوید: رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «هنگامی که امام آمین گفت، شما نیز آمین بگویید. زیرا آمین هر کس که همزمان با آمین فرشتگان باشد، تمام گناهان گذشتهاش، آمرزیده میشود». (گفتنی است که بعد از آمین امام، فرشتگان نیز آمین می گویند)». (مترجم).
13- گفتن این ذکر: «عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و سلّم قَالَ: إِذَا قَالَ الإِمَامُ: سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ فَقُولُوا: اللَّهُمَّ رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ، فَإِنَّهُ مَنْ وَافَقَ قَوْلُهُ قَوْلَ الْمَلائِكَةِ، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ». (بخارى:796). «ابوهریره رضی الله عنه می گوید: رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: هنگامی که امام (سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ) می گوید، شما (اللَّهُمَّ رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ) بگویید. اگر این گفتۀ شما همزمان با (اللَّهُمَّ رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ) ملائکه ادا شود، تمام گناهان گذشتۀ شما مورد عفو قرار خواهند گرفت».
14- حج مبرور و مقبول: «عن أَبَي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صلی الله علیه و سلّم يَقُولُ: «مَنْ حَجَّ لِلَّهِ، فَلَمْ يَرْفُثْ، وَلَمْ يَفْسُقْ، رَجَعَ كَيَوْمِ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ»». (بخارى: 1521). «ابوهریره رضی الله عنه میگوید: شنیدم که رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «هرکس، بخاطر (رضای) خدا حج نماید و از مقاربت جنسی و مقدمات آن، (در زمان حج) پرهیز نماید و مرتکب معصیت نشود، چنان از گناه پاک میشود که گویی تازه از مادر، متولد شده است»».
«الْحَجُّ الْمَبْرُورُ لَيْسَ لَهُ جَزَاءٌ إِلاَّ الْجَنَّةُ». (بخارى:1773). «حج مقبول پاداشی جز بهشت ندارد».
15- اندوه و گرفتاری: «مَا مِنْ مُسْلِمٍ يُصِيبُهُ أَذًى إِلاَّ حَاتَّ اللهُ عَنْهُ خَطَايَاهُ، كَمَا تَحَاتُّ وَرَقُ الشَّجَرِ». (بخارى:5647). «هر مسلمانی که به مصیبتی، گرفتار آید، خداوند گناهانش را میریزد همانگونه که برگ درختان، میریزند».
«عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ وَأَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صلی الله علیه و سلّم قَالَ: «مَا يُصِيبُ الْمُسْلِمَ مِنْ نَصَبٍ وَلا وَصَبٍ، وَلا هَمٍّ وَلا حُزْنٍ، وَلا أَذًى وَلا غَمٍّ، حَتَّى الشَّوْكَةِ يُشَاكُهَا، إِلاَّ كَفَّرَ اللَّـهُ بِهَا مِنْ خَطَايَاهُ». (بخارى:5642)
«ابوسعید خدری و ابوهریره رضی الله عنهما میگویند: نبی اکرم صلی الله علیه و سلّم فرمود: «مسلمان، دچار هیچگونه خستگی، بیماری، نگرانی، ناراحتی، گرفتاری و غمی نمیشود مگر اینکه خداوند به وسیلۀ آنها، گناهانش را میبخشد. حتی خاری که به پایش میخلد» (باعث کفارۀ گناهانش میشود)».
16- تب: «لا تسبي الحَمی فإنَّها تذهب خطایا بني آدم كما یذهب الكیر خبث الحدید». (مسلم). «رسول الله صلی الله علیه و سلّم میفرماید: تب را دشنام ندهید چون بیماری تب بسان کوره آهنگری که زنگ آهن را میزداید، گناهان را محو میکند».
17- عمره: «عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و سلّم قَالَ: الْعُمْرَةُ إِلَى الْعُمْرَةِ كَفَّارَةٌ لِمَا بَيْنَهُمَا وَالْحَجُّ الْمَبْرُورُ لَيْسَ لَهُ جَزَاءٌ إِلاَّ الْجَنَّةُ». (بخارى:1773). «از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «یک عمره تا عمره دیگر، موجب بخشش و کفاره گناهانی می شود که میان آن دو عمره، انجام گرفتهاند. و حج مقبول پاداشی جز بهشت ندارد»».
18- شهادت در راه خدا: «یُغفر للشهید كلّ ذنب إلاَّ الدَّیْن». (مسلم). «رسول اکرم صلی الله علیه و سلّم میفرماید: همه گناهان کسی که در راه خدا شهید میشود بجز بدهی و قرض آمرزیده میشود».
19- گفتن این ذکر هنگام خواب: «عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صلی الله علیه و سلّم: «إِذَا أَتَيْتَ مَضْجَعَكَ فَتَوَضَّأْ وُضُوءَكَ لِلصَّلاةِ، ثُمَّ اضْطَجِعْ عَلَى شِقِّكَ الأَيْمَنِ، ثُمَّ قُلِ: اللَّـهُمَّ أَسْلَمْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ، وَفَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ، وَأَلْجَأْتُ ظَهْرِي إِلَيْكَ، رَغْبَةً وَرَهْبَةً إِلَيْكَ لا مَلْجَأَ وَلا مَنْجَا مِنْكَ إِلا إِلَيْكَ، اللَّهُمَّ آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ، وَبِنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ، فَإِنْ مُتَّ مِنْ لَيْلَتِكَ فَأَنْتَ عَلَى الْفِطْرَةِ، وَاجْعَلْهُنَّ آخِرَ مَا تَتَكَلَّمُ بِهِ»، قَالَ: فَرَدَّدْتُهَا عَلَى النَّبِيِّ صلی الله علیه و سلّم فَلَمَّا بَلَغْتُ: اللَّهُمَّ آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ، قُلْتُ: وَرَسُولِكَ، قَالَ: «لا، وَنَبِيِّكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ»». (بخارى:247). «از براء ابن عازب رضی الله عنه روایت است که نبی اکرم صلی الله علیه و سلّم فرمود: قبل از رفتن به رختخواب، وضوی کامل بگیر و بر پهلوی راست بخواب و این دعا را بخوان: «پروردگارا! با خوف و رجاء، چهرهام را بسوی تو برمی گردانم و تمام امورم را به تو می سپارم و تو را پشت و پناه خود می دانم. و یقین دارم که هنگام خشم و غضبت، پناهی جز تو ندارم. پروردگارا! به کتابی که نازل فرمودی و پیامبری که مبعوث نمودی، ایمان آوردم). اگر در همان شب بمیری، بر فطرت (با ایمان) از دنیا رفته ای. این جملات را آخرین کلام خود قرار بده. راوی(براء) میگوید: این دعا را نزد رسول اکرم صلی الله علیه و سلّم خواندم. وقتی گفتم: آمَنْتُ بِرَسُوْلِكَ، آن حضرت صلی الله علیه و سلّم فرمود: «بگو: آمَنْتُ بِـنَـبِيِّكَ». یعنی بجای لفظ رسول، کلمۀ نبی را بکار ببر».
20- یاد خدا و تسبیح «سبحان الله» گفتن: «مَنْ قَالَ سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ في یَومٍ مِأئةُ مَرَةٍ حَاطَتْ خَطَایَاهُ وَإنْ كانَ مِثلُ زَبَدِ البَحْر». (مسلم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید: کسی که در روز صد بار بگوید: سُبْحَانَ اللهِ وَبِحَمْدِهِ یعنی پاکی و بیعیبی و ستایش خدای را. گناهانش آمرزیده میشود اگر چه به کثرت کف دریا باشد».
«أَیَعْجَزُ أَحَدُكم أنْ یَكسِبَ كلَّ یَومٍ أَلّفَ حَسَنَةٍ. یُسَبِّحُ مِأَئةُ تَسْبیحَةٍ فَیُكتَبُ لَهُ أَلفَ حَسَنَةٍ وَیُحَطُ عَنْهُ أَلَفَ خَطِیْئَةٍ». (مسلم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید آیا یکى از شما ناتوان است که هر روز هزار حسنه کسب کند؟ پس در هر روز صد بار بگوید: سبحان الله، صد حسنه را کسب، و صد گناه از او کاسته میشود».
21- نماز جماعت: «من تَوَضَّأ للصلاة فأسبغ الوضوء ثم مشی إلى الصلاة المكتوبة فصَلاها مع الناس أو مع الـجماعة أو في المسجد غَفَرَ اللهُ لَهُ ذنوبه». (مسلم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرموده است: هر کس وضوی کاملی بگیرد بعداً برای ادای نماز واجب به راه افتد آن را با مردم یا با جماعت و یا در مسجد بخواند خداوند گناهانش را عفو مینماید».
22- وضوی زیبا و کامل: «من توضأ فأحسن الوضوء خرجت خطایاه من جسده حتی تخرج من تحت أظفاره». (مسلم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرمود: هر کس وضوء بگیرد و وضویش کامل و زیبا باشد خداوند گناهان او را محو مینماید. «گناهانش از تن او حتی از زیر ناخنهایش خارج میشود»».
23- وضوء کامل به هنگام سختیها، رفت و آمد مسجد و انتظار نماز: «أَلا أدلُّكم علی ما یَمحُو الله به الخطایا ویرفع به الدرجات؟ قالوا بلی یا رسولَ الله، قال: إسباغ الوضوء علی المكاره، وكثرة الخَطا إلى المَساجد، وانتظار الصلاة بعد الصلاة، فذلكم الرّباط، فذلكم الرباط». (مسلم). «رسول صلی الله علیه و سلّم اکرم فرمود: آیا به شما به چیزی راهنمایى کنم که گناهان را پاک و منزلت و درجات انسان را بالا میبرد؟ عرض کردند آری ای رسول خدا، فرمود: وضو گرفتن به هنگام سختیها(شدت سرما، و...)، رفت و آمد زیاد به مسجد، و انتظار نماز دیگر پس از نماز فعلی. اینها هستند ریسمان برای چنگ زدن (رباط یعنی ربط دهنده)».
24- گفتن این ذکر بعد از اذان: «من قال حین یسمع المؤذن: أشهد أن لا إله إلاَّ الله وَحدَهُ لا شَریك لَهُ وَأَنَّ مُحَمَداً عبده و رسوله رضیت بالله رباً وبمحمد رسولاً وبالاسلام دیناً غُفِرَ لَهُ ذنبه». (مسلم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید: کسی که به هنگام شنیدن أذان ذکر فوق را بگوید، گناهانش آمرزیده میشود».
معنی ذکر: من هم گواهی میدهم که خدا یکتا و بینیاز است و محمد بنده و فرستاده اوست و راضیم به اینکه الله پروردگار من و محمد صلی الله علیه و سلّم پیامبر، و اسلام دین من است).
25- گفتن و خواندن این ذکر بعد از نمازهای واجب: «من سبَّح الله في دبر كل صلاة ثلاثاً وثلاثين. وحــمد الله ثلاثاً وثلاثين. وكبر الله ثلاثاً وثلاثين. فتلك تسعة وتسعون. وقال، تمام الـمائة: لا إله إلا الله وحده لا شريك له. له الملك، وله الحمد، وهو على كل شيء قدير، غفرت خطاياه وإن كانت مثل زبد البحر». (متفق علیه). «رسول الله صلی الله علیه و سلّم میفرماید: هر کس پس از هر نماز (33) بار بگوید سبحان الله، و(33) بار بگوید الحمد لله، و(33) بار بگوید الله اکبر که جمعاً میشود (99) و برای اینکه صد را تمام کند «ذکر را به صد مرتبه برساند» در آخر این (99) بگوید: لا إله إلا الله وحده لا شريك له. له الـملك، وله الحمد، وهو على كل شيء قدير، یعنی هیچ خدایی بحق جز او نیست تنها و بینیاز است. عظمت و ستایش لایق اوست و بر هر چیزی قادر است. گناهانش اگر به مانند کف دریا هم زیاد باشد آمرزیده میشود».
26- دست مالیدن و مسح رکن یمانی و حجر الاسود و طواف کعبه: «قال ابن عمر سَمْعِتُهُ صلی الله علیه و سلّم یقول إنَّ مَسْحَهُما ای الركنین كفارةٌ للخطایا، وسمعته یقول: من طاف بهذا البیتِ أُسْبوعاً فأحصاه كان كعتق رقبة، وسمعته یقول: لایَضَعُ قدماً ولا یرفع أخری إلاَّ حَطَ الله عنه خطیئة، وكتب له بها حسنة». (الترمذی والنسائی). «ابن عمر میگوید از پیامبر صلی الله علیه و سلّم شنیدم که میفرمود. همانا مسح آن دو «رکن یمانی وحجرالاسود» کفاره گناهان است، و شنیدم میفرمود: کسی که این خانه را «کعبه» هفتهای طواف نماید بمانند این است که بندهای را آزاد کرده است، و شنیدم میفرمود: هیچ قدمی بر نمیدارد مگر اینکه خداوند گناهی از گناهان وی را بخشوده و یا حسنهای برای وی مینویسد».
27- کفاره مجلس: «من جلس في مجلس فكثر فیه لَغَطُه فقال قبل أن یقوم من مجلسه ذلك: سبحانك اللّهم وبحمدك أشهد أن لا إله إلاَّ أنت أستغفرك وأتوب إِلَیْك إلّا غُفِرَ له ما كان في مجلسه ذلك». (الترمذی). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرمود: کسی که در مجلسی بنشیند که در آن سخنان مختلفی رد و بدل شود، قبل از ترک آن مجلس دعای فوق را بخواند خداوند آنچه که از گناهان در آن مجلس گذشته میبخشاید».
28- مجالس ذکر: «عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و سلّم: «إِنَّ لِلَّهِ مَلائكَةً يَطُوفُونَ فِي الطُّرُقِ، يَلْتَمِسُونَ أَهْلَ الذِّكْرِ، فَإِذَا وَجَدُوا قَوْمًا يَذْكُرُونَ اللَّهَ، تَنَادَوْا: هَلُمُّوا إِلَى حَاجَتِكُمْ، قَالَ: فَيَحُفُّونَهُمْ بِأَجْنِحَتِهِمْ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا، قَالَ: فَيَسْأَلُهُمْ رَبُّهُمْ ـ وَهُوَ أَعْلَمُ مِنْهُمْ ـ: مَا يَقُولُ عِبَادِي؟ قَالَ: يَقُولُونَ: يُسَبِّحُونَكَ، وَيُكَبِّرُونَكَ، وَيَحْمَدُونَكَ، وَيُمَجِّدُونَكَ، قَالَ: فَيَقُولُ: هَلْ رَأَوْنِي؟ قَالَ: فَيَقُولُونَ: لاَ، وَاللَّهِ مَا رَأَوْكَ. قَالَ: فَيَقُولُ: وَكَيْفَ لَوْ رَأَوْنِي؟ قَالَ: يَقُولُونَ: لَوْ رَأَوْكَ كَانُوا أَشَدَّ لَكَ عِبَادَةً، وَأَشَدَّ لَكَ تَمْجِيدًا وَتَحْمِيدًا، وَأَكْثَرَ لَكَ تَسْبِيحًا. قَالَ: يَقُولُ: فَمَا يَسْأَلُونِي؟ قَالَ: يَسْأَلُونَكَ الْجَنَّةَ، قَالَ: يَقُولُ: وَهَلْ رَأَوْهَا؟ قَالَ: يَقُولُونَ: لاَ، وَاللَّهِ يَا رَبِّ مَا رَأَوْهَا. قَالَ: يَقُولُ: فَكَيْفَ لَوْ أَنَّهُمْ رَأَوْهَا؟ قَالَ: يَقُولُونَ: لَوْ أَنَّهُمْ رَأَوْهَا، كَانُوا أَشَدَّ عَلَيْهَا حِرْصًا، وَأَشَدَّ لَهَا طَلَبًا، وَأَعْظَمَ فِيهَا رَغْبَةً. قَالَ: فَمِمَّ يَتَعَوَّذُونَ؟ قَالَ: يَقُولُونَ: مِنَ النَّارِ. قَالَ: يَقُولُ: وَهَلْ رَأَوْهَا؟ قَالَ: يَقُولُونَ: لاَ، وَاللَّهِ يَا رَبِّ مَا رَأَوْهَا. قَالَ: يَقُولُ: فَكَيْفَ لَوْ رَأَوْهَا؟ قَالَ: يَقُولُونَ: لَوْ رَأَوْهَا كَانُوا أَشَدَّ مِنْهَا فِرَارًا، وَأَشَدَّ لَهَا مَخَافَةً. قَالَ: فَيَقُولُ: فَأُشْهِدُكُمْ أَنِّي قَدْ غَفَرْتُ لَهُمْ. قَالَ: يَقُولُ مَلَكٌ مِنَ الْمَلاَئِكَةِ: فِيهِمْ فُلانٌ لَيْسَ مِنْهُمْ، إِنَّمَا جَاءَ لِحَاجَةٍ. قَالَ: هُمُ الْجُلَسَاءُ لا يَشْقَى بِهِمْ جَلِيسُهُمْ». (بخارى:6408). «ابوهریره رضی الله عنه میگوید: رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «خداوند، فرشتگانی دارد که در راهها مشغول گشتزنی هستند و بدنبال ذاکران میگردند. هرگاه، گروهی را ببینند که به یاد خدا مشغولاند، یکدیگر را صدا میزنند و میگویند: به هدف خود رسیدیم. آنگاه، ذاکران را تا آسمان دنیا زیر بال هایشان میگیرند. سپس خداوند که حال بندگانش را بهتر میداند از فرشتگان میپرسد که بندگانم چه میگویند؟ فرشتگان میگویند: پاکی و بزرگی تو را بیان میکنند و تو را تعریف و تمجید مینمایند. خداوند میفرماید: آیا مرا دیدهاند؟ جواب میدهند: خیر، سوگند به خدا که تو را ندیدهاند. خداوند میفرماید: اگر مرا میدیدند، چکار میکردند؟ میگویند: اگر تو را میدیدند، بیشتر عبادت میکردند و بیشتر حمد و ثنا و پاکیات را بیان مینمودند. آنگاه خداوند میفرماید: از من چه میخواهند؟ فرشتگان میگویند: از تو بهشت میطلبند. خداوند میفرماید: آیا آن را دیدهاند؟ میگویند: ای پروردگار! نه، سوگند به خدا که آن را ندیدهاند. میفرماید: اگر آن را میدیدند، چکار میکردند؟ فرشتگان میگویند: اگر آن را میدیدند، بیشتر به آن علاقه مند میشدند، بیشتر به دنبال آن میرفتند و بیشتر به آن، تمایل نشان میدادند. خداوند میفرماید: از چه چیزی پناه میخواهند؟ میگویند: از جهنم. خداوند میفرماید: آیا آن را دیدهاند؟ میگویند: ای پروردگار! نه، سوگند به خدا که آن را ندیدهاند. خداوند میفرماید: اگرآن را میدیدند، چکار میکردند؟ میگویند: اگر آن را میدیدند، بیشتر از آن، دوری میکردند و بیشتر میترسیدند. سرانجام، خداوند میفرماید: شما گواه باشید که من آنان را بخشیدم. یکی از فرشتگان میگوید: در میان آنان، فلانی وجود دارد که جزو آنان نیست بلکه برای انجام کاری آمده است. خداوند میفرماید: آنها کسانی هستند که همنشینشان هم بدبخت نمیشود».
29- کنار زدن اشیاء مزاحم بر سر راه مردم: «بینما رجل یمشی بطریق وجد غصن شوك علی الطریق فأخره فشكرَ اللهَ لَه فَغُفِرَ له». (مسلم). «یکبار مردی در راه عبور میکرد، برگ خاری را بر سر راه یافت آن را کنار زد، خداوند او را سپاس گفت و او را آمرزید».
30- ترس از خدا: «یَعجب ربك من راعي غنم في رأس شظیةِ الجبل یؤذن بالصلاةِ ویُصَلّي. فیقول الله جل جلاله انظروا إلى عبدي هذا یؤذن ويقیم الصلاة یخاف مني قد غفرت لعبدي وأَدْخَلْتُه الجنة». (أبوداود والنسائی والحاکم). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرمود: خداوند از چوپانی که بر قله کوه گوسفند میچراند و به هنگام نماز اذان میگوید و نماز میخواند در شگفت است، و میفرماید به این بنده من بنگرید. اذان گفته و نماز میخواند و از من میترسد، من او را بخشیدم و به بهشت داخل نمودم».
31- اذان: «المؤذن یغفر له بمد صوته ویشهد له كل رطب ویابس». (النسائی). «مؤذن که بانگ بر آورد هر تر و خشکی «هر چیز» برایش شهادت و گواهى میدهد و گناهانش آمرزیده میشود».
32- صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و سلّم: «من صلی عَلَيَّ صَلاةً واحدةً صَلَی اللهُ عَلَیْهِ عَشْر صلوات، وحُطت عنه عشر خطیئات، ورُفعت له عشر درجات». (النسائی والحاکم). «رسول اکرم صلی الله علیه و سلّم میفرماید: کسی که یک صلوات بر من بفرستد خداوند ده صلوات بر او میفرستد. و ده گناه او را محو، و ده درجه وی را رفیع و بلند میگرداند».
33- نماز در مسجد الاقصی «بیت المقدس»: «لما فرغ سلیمان من بناء بیت الـمقدس سأل الله ثلاثاً: حُكماً یُصادِفُ حُكمَهُ، ومُلْكا لا یَنْبَغي لأَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ، وأن لا یأتي هذا المسجد أحدٌ لا یرید إلاَّ الصلاة فیه إلاّ خرج من ذنوبه كیوم ولدته أمه، فقال صلی الله علیه و سلّم أما اثنان قد أعطیهما، وأرجو أن یكون قد أعطي الثالثة». (النسائی أحمد وابن ماجه). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرمود: هنگامی که سلیمان علیه السلام بنای بیت المقدس را به پایان رسانید سه چیز را از خدا درخواست کرد: 1- حکمى که مطابق حکم خداوند باشد. 2- ملک و پادشاهى که بعد از او برای کسی چنان میسر نشود. 3- بخشیده شدن تمام گناهان کسی که محضاً به منظور نماز خواندن وارد این مسجد شود. پیامبر فرمود اما آن دو «پادشاهی و ثروت» به وی داده شد و من از خدا میخواهم که سومی هم بوی عطا شود».
34- نماز شب: «الصَّدَقةُ تُطْفِیءُ الْخَطیئَةَ كما یُطْفِیُء النّارُ الـْماءُ، وَصَلاَةُ الرَّجُلِ مِنْ جَوفِ اللَیْل». (الترمذی و ابن ماجه). «رسول اکرم صلی الله علیه و سلّم میفرماید: صدقه گناهان را محو و نابود میکند همانطور که آب آتش را خاموش میکند. و همچنین نماز شب بسان آب که آتش را خاموش میکند و از بین میبرد خطا و گناهان را از بین میبرد».
35- خواندن این ذکر عظیم: «عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ رضی الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صلی الله علیه و سلّم قَالَ: «مَنْ تَعَارَّ مِنَ اللَّيْلِ فَقَالَ: لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّـهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، الْحَمْدُ لِلَّهِ وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَلا إِلَهَ إِلاَّ اللَّـهُ وَ اَللهُ أَكْبَرُ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ، ثُمَّ قَالَ: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي أَوْ دَعَا اسْتُجِيبَ لَهُ، فَإِنْ تَوَضَّأَ وَصَلَّى قُبِلَتْ صَلاتُهُ». (بخارى:1154). «عباده بن صامت رضی الله عنه میگوید: نبی اکرم صلی الله علیه و سلّم فرمود: «هرکس که در شب بیدار شود و این دعا، یعنی: (لا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، الْحَمْدُ للهِ وَسُبْحَانَ اللهِ وَلا إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ أَكْبَرُ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ) را بخواند و سپس، بگوید: خدایا! مرا مغفرت کن. یا دعای دیگری نماید، خداوند، اجابت میکند. و اگر (بلند شود و) وضو بگیرد و نماز بخواند، این نماز (بیشتر) به درگاه خدا پذیرفته می شود».
36- همکاری و کمک به فقرا و بیوه زنان: «عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صلی الله علیه و سلّم: «السَّاعِي عَلَى الأَرْمَلَةِ وَالْمِسْكِينِ، كَالْمُجَاهِدِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، أَوِ الْقَائِمِ اللَّيْلَ الصَّائِمِ النَّهَارَ». (بخارى:5353). «ابوهریره رضی الله عنه میگوید: نبی اکرم صلی الله علیه و سلّم فرمود: «کسی که در جهت تأمین نیازهای زنان بیوه و مساکین، تلاش میکند، مانند کسی است که در راه خدا، جهاد مینماید، و یا مانند کسی است که شبها را در عبادت بسر میبرد، و روزها را روزه میگیرد»».
37- توبه کردن: قال الله تعالي «قُل يَعِبَادِيَ الَّذِينَ أَسرَفُواْ عَلَى أَنفُسِهِم لَا تَقنَطُواْ مِن رَّحمَةِ اللهِ إِنَّ اللهَ يَغفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُۥ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِيمُ» [الزمر: 53]. «بگو: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».
قال الله تعالى: «اَلَم يَعلَمُواْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقبَلُ التَّوبَةَ عَن عِبَادِهِ وَيَأخُذُ الصَّدَقَتِ وَأَنَّ اللهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ» [التوبة: 104]. «آیا نمى دانستند که فقط خداوند توبه را از بندگانش مى پذیرد، و صدقات را مى گیرد، و خداوند توبه پذیر و مهربان است؟!».
قال الله تعالى «وَهُوَ ٱلَّذِي يَقبَلُ التَّوبَةَ عَن عِبَادِهِۦ وَيَعفُواْ عَنِ السّیئَاتِ وَيَعلَمُ مَا تَفعَلُونَ» [الشورى: 25]. «او کسى است که توبه را از بندگانش مى پذیرد و بدیها را مى بخشد، و آنچه را انجام مى دهید مى داند».
و قال صلی الله علیه و سلّم: «من تاب قبل أن تطلع الشمس من مغربها، تاب الله عليه». (مسلم). «و پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرموده است کسی که توبه کند قبل از بر پائی قیامت «قبل اینکه خورشید از طرف مغرب طلوع کند» خداوند توبه او را قبول میکند».
38- آب دادن تشنگان: «بیْنَما رَجُلٌ یَمْشِي بِطَریقٍ اشْتَدَ عَلَیِه العَطَشُ فَوَجَدَ بِئْراً فَنَزَلَ فِیهَا فَشَرِبَ ثُمَ خَرَجَ فَإِذَا كلْبٌ یَلْهَثُ يَأْكلُ الثَّرَی مِنَ العَطَش، فَقَالَ الرّجلُ لقَدْ بَلَغَ هَذا الكلْبُ مِنَ العَطَشِ مِثْلَ الذَي كانَ بَلَغَ مِنَي، فَنَزَلَ البِئْرَ فَمَلأ خُفَّهُ مَاءً ثُمَ أَمْسَكهُ بِفِیهِ حَتیَ رَقَی فَسَقی الكلْبَ فَشَكرَ اللهُ لَهُ فَغُفِرَ لَهُ: قالوا یا رسول الله وَإنَّ لَنا فِي هَذِهِ البَهَائِمِ لَأجْرَا؟ فَقَالَ فِي كلِّ كبِدٍ رَطْبَةٍ أَجْرٌ». (مسلم). «یک روز مردی راهی را طی میکرد، در راه تشنگی بر او چیره شد و سپس چاه آبی را در راه یافت، وارد آن شد و از آب آن نوشید و از چاه بیرون آمد، سپس سگی را دید که از فرط تشنگی زبان بر خاک میمالید. آن مرد گفت این سگ به همان تشنگی من دچار گشته، وارد چاه شد و موزه (پاپوش) خود را پر از آب کرد و آن را بدهان گرفت و از چاه بیرون آمد و آب را به سگ داد، خداوند او را سپاس گفت بخاطر همین کار نیک گناهانش آمرزید. به پیامبر عرض کردند ای رسول خدا آیا در رابطه با این حیوانات نیز اجر داریم؟ پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرمود: در ترحم به هر حیوانی که جگر دارد اجر و پاداش وجود دارد».
39- خواندن این ذکر: «عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ: «مَنْ قَالَ: لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّـهُ، وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، فِي يَوْمٍ مِائةَ مَرَّةٍ، كَانَتْ لَهُ عَدْلَ عَشْرِ رِقَابٍ، وَكُتِبَ لَهُ مِائةُ حَسَنَةٍ، وَمُحِيَتْ عَنْهُ مِائةُ سَيِّئةٍ، وَكَانَتْ لَهُ حِرْزًا مِنَ الشَّيْطَانِ يَوْمَهُ ذَلِكَ حَتَّى يُمْسِيَ، وَلَمْ يَأْتِ أَحَدٌ بِأَفْضَلَ مِمَّا جَاءَ إِلاَّ رَجُلٌ عَمِلَ أَكْثَرَ مِنْهُ». (بخارى:6403). «ابوهریره رضی الله عنه میگوید: رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «هرکس، روزانه صد بار لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّـهُ، وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ بگوید، به او به اندازۀ آزاد ساختن ده برده، ثواب میرسد. و همچنین صد نیکی برایش نوشته میشود و صد گناه از گناهانش، پاک میگردد و آنروز تا شب از شیطان، حفاظت میشود. و هیچ کس (در روز قیامت) عملی بهتر از آن نمیآورد مگر فردی که عمل بیشتری انجام دهد». یعنی همین کلمه را بیشتر بگوید و یا به طور کلی، اعمال بیشتری انجام داده باشد».
40- نماز در چهار مسجد: «عن عاصم بن سُفیان الثقفي قال: قد أخبرنا أنَّه من صلی في الـمساجد الأربعة غُفِرَ له ذنبه». (أحمد والنسائی ابن ماجه وابن حبان). «قال ابن حبان الـمساجد الأربعه: المسجد الحرام، ومسجد المدینة، ومسجد الأقصی، ومسجد قباء». «از عاصم بن سفیان ثقفی روایت شده که گفت پیامبر صلی الله علیه و سلّم فرموده است. کسی که در چهار مساجد نماز بخواند گناهانش آمرزیده میشود. ابن حبان گفته که چهار مساجد عبارتند از: مسجد الحرام، مسجد مدینه، مسجد الاقصی، و مسجد قباء».
41- زیاد خواندن سوره تبارک: سُورةٌ مِنَ القُرآنِ ثَلاَثُونَ آیَة تَشْفَعُ لِصَاحِبِهَا حَتَی یَغْفِرَ لَهُ: «تَبَارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ المُلكُ». (ابوداود، ابن ماجه، احمد وابن حبان). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم میفرماید: در قرآن سورهای هست که سی آیه میباشد و برای کسی که آن را میخواند شفاعت میکند تا آمرزیده میشود، آن هم سوره مُلک است».
42- خواندن این ذکر: «قال صلی الله علیه و سلّم لِعَلِيِّ ألَا أُعَلِّمُك كلِماتٍ إذا قلتهن غفر لك، مع أنَّه مغفور لك. لا إله إلاَّ الله العلیم الكریم، لا إله إلاَّ الله العلي العظیم، سبحان الله رب السموات السبع ورب العرش العظیم، الحمد لله رب العالمین». (الترمذی واحمد النسائی). «پیامبر صلی الله علیه و سلّم به علی رضی الله عنه فرمود: کلماتی را به شما یاد دهم که اگر آنها را بخوانی با اینکه آمرزیده شدهای خداوند گناهانت را عفو نماید. بگو، لا إله إلاَّ الله العلیم الكریم ...» تا آخر دعا که در حدیث فوق نوشته شده است.
یعنی: هیچ معبودی بحق بجز خدای مهربان و بخشنده نیست، خدایی بجز خدای با عظمت بلندمرتبه وجود ندارد. پاکی و بیعیبی برای خداست، پروردگار هر هفت آسمان و پروردگار عرش عظیم. ستایش برای پرودرگار عالمیان.
43- انجام یک خصلت آدمی را وارد بهشت مینماید: «عَنْ عَبْداللَّهِ بْنَ عَمْرٍو رضی الله عنها يَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و سلّم: «أَرْبَعُونَ خَصْلَةً أَعْلاهُنَّ مَنِيحَةُ الْعَنْزِ، مَا مِنْ عَامِلٍ يَعْمَلُ بِخَصْلَةٍ مِنْهَا رَجَاءَ ثَوَابِهَا وَتَصْدِيقَ مَوْعُودِهَا إِلاَّ أَدْخَلَهُ اللَّه بِهَا الْجَنَّةَ». (بخارى:2631) «عبد الله بن عمر رضی الله عنهما می گوید: رسول الله صلی الله علیه و سلّم فرمود: «چهل خصلت (نیکو) وجود دارد که اعلاترین آنها، عاریت دادن بز شیر دِه است. هر کس، یکی از این خصلت ها را به قصد ثواب و رسیدن به پاداش موعود، انجام دهد، خداوند او را وارد بهشت خواهد کرد».