قرض گرفتن

قرض گرفتن
خلاصه

آنچه بعنوان قرض گرفته می شود، اگر چیزی است که می توان عوض آن را داد، قرض گرفتنش درست است.مذمت قرض بدون نیاز.دعای ادای پرداخت قرض به تأخیر انداختن غنی(قرض را) آبرو ریزی و بردن مال او را حلال می کند

7 5 00

* آنچه بعنوان قرض گرفته می شود، اگر چیزی است که می توان عوض آن را داد، قرض گرفتنش درست است؛ مانند: گندم، تخم مرغ، گوشت و . . . و اگر عوض دادنش دشوار است، قرض گرفتن آن جایز نمی باشد؛ مانند: گلابی، پرتغال، گوسفند، مرغ و . . . . (رد مختار: ص496)

* اگر شخصی زمانی پنج کیلو گرم گندم قرض بگیرد و گندم کیلویی ده تومان بود و بعد ارزان شود و کیلویی پنج تومان شود، برای آن شخص پنج کیلو گندم لازم می گردد و اگر گران تر شود، باز هم همان اندازه که گرفته، لازم می گردد. (رد مختار: ص 496)

* اگر شخصی از دیگری مقداری گندم قرض بگیرد؛ بهتر از آن بدهد، ایرادی ندارد و برای قرض دهنده گرفتنشان جایز است و این، ریایی به شمار نمی آید، و هنگام قرض دادن درست نیست گه بگوید: بعداً من گندم بهتر از این، از تو می خواهم،  ولی نباید از آن وزن بیشتر باشند، اگر از نظر وزن بیشتر بگیرد، آن وقت جایز نمی باشد، باید هنگام وزن، تعادل برقرار گردد. (رد مختار: ص497)

* اگر شخصی به این نیت مقداری پول یا گندم قرض بگیرد که بعد از پانزده روز یا یک ماه بپردازد، این مدت در نظر گفته شده بیهوده و بی­فایده است، اگر قبل از پایان مدت مطالبه نمود، باید پرداخت کند. (رد مختار: ص497)

* اگر شخصی دو کیلو گندم یا آرد یا چیزی دیگر قرض گرفت، وقتی آن دو کیلو گندم را بخواهند، مدیون گفت: اکنون گندم ندارم، عوض آن ها صد تومان بردار و او بپذیرد، آن پول باید نقدا پرداخت گردد. حتی اگر جهت آوردن پول، وارد منزل شود و صاحب وام بیرون منزل باقی ماند، معامله باطل می شود، باید مدیون مجددا عوض دو کیلو گندم صد تومان بردارد. (رد مختار: ص497)

* اگر یکی از همسایه اگرچه چند قرص نان به عنوان قرض بگیرد و بعداً نان پخته و به تعداد آن ها فرستاد، درست است. (رد مختار: ص497)

مذمت قرض بدون نیاز

1. حضرت ابوسعید خدری رضی الله عنه می فرماید: از رسول الله صلی الله علیه و سلم شنیدم که می فرمود: اعوذ بالله من الکفرو الدَّین. یعنی از کفر و قرض از خدا پناه می جویم، شخصی پرسید: یا رسول الله صلی الله علیه و سلم! آیا کفر را با قرض مساوی می کنی؟ و آن را به همراه کفر ذکر می کنی؟ فرمودند آری. (رد مختار: ص497)

2. از حضرت عبدالله بن عمر رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: قرض پرچم خداست بر زمین، چون خداوند مهربان بخواهد شخصی را در روی زمین ذلیل و خار کند، بار قرض بر گردن او می­ گذارد. (رد مختار: ص498)

3. حضرت عبدالله بن عمر رضی الله عنه فرمود: از رسول الله صلی الله علیه و سلم شنیدم که چنین وصیت می فرمود: گناه را کاهش دهید، تا موت بر شما آسان گردد و کم قرض گیرید تا آزادانه زندگی کنید. (رد مختار: ص498)

4. از حضرت ابو هریره رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: کسی که با نیت پرداخت قرض گیرد؛ خداوند متعال قرض های او را ادا می کند و کسی که با نیت تلف کردن آن، قرض گیرد خداوند متعال آن مال را از بین خواهد برد. (رد مختار: ص498)

5. از حضرت عایشه رضی الله عنها روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: هر کس از امت من زیر بار قرض رود و جهت پرداخت آن کاملاً کوشش کند و نتواند ادا نماید و قبل از پرداخت آن فوت کند، من او را در قیامت کمک خواهم کرد. (رد مختار: ص498)

6. از حضرت میمون کردی رضی الله عنها روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: کسی که با زنی با مهریه ی کم ازدواج کند و در دل نیت پرداخت آن را ندارد، فقط جهت مکر و فریب آن مهریه را بپذیرد و بدون پرداخت آن، فوت کند، در قیامت همراه زانیان در محضر خدواند متعال حاضر می شود و کسی از شخصی قرض گیرد و در دل نیت پرداخت آن را نداشته باشد و فقط به بهانه قرض مال او را از دست او بیرون بیاورد و بدون پرداخت آن هم بمیرد، در قیامت دزد محشور می گردد. (رد مختار: ص498)

7. عمر بن شرید از پدرش روایت می کند که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: به تأخیر انداختن غنی(قرض را) آبرو ریزی و بردن مال او را حلال می کند. (رد مختار: ص498)

توجّه: یعنی شخصی که به پرداخت قرض قادر است اما با این وجود به پرداخت قرض خود اقدام نکند، صاحب قرض می تواند جهت آبرو ریزی او اقدام نماید و او را در میان مردم به بدمعامله بودن مشهور گرداند و به هر صورت ممکن می تواند حق خود را به صورت پنهان یا آشکارا از او وصول نماید. (رد مختار: ص499)

از حضرت ابوذر رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: خدواند متعال از سه گروه بسیار نفرت دارد: 1. پیرمرد زانی 2. فقیر متکبر و 3. غنی ظالم (که با وجود توان پرداخت قرض باز هم آنها را نپردازد).

دعای ادای پرداخت قرض

1. در حدیثی آمده یکبار مکاتب پیش حضرت علی رضی الله عنه آمد و گفت: از پرداخت بدل کتابت عاجزم، به من کمک کنید؛ وی در پاسخ فرمود : آیا به تو چند کلمه دعا بیاموزم که رسول الله صلی الله علیه و سلم به من آموخته بود، اگر بر تو به اندازه کوه صبیر قرض باشد، خداوند متعال آنها را ادا خواهد کرد؛ این دعا را بخوان: اَللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلَالِكَ عَنْ حَرَامِكَ، وَأَغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِوَاكَ. یعنی: خداوندا! مرا به حلالت از حرامت کفايت فرما و به فضل و رحمتت از غير خودت بي­نياز کن. سنن ترمذی

2. از حضرت انس بن مالک رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم به حضرت معاذ بن جبل رضی الله عنه فرمودند: آیا به تو چنان دعایی نشان ندهم که اگر بر تو به اندازه ی کوهی قرض باشد(بر اثر خواندن آن دعا) خداوند متعال قرض های تو را ادا کند؟ این دعا را بخوان:

اَللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ رَحْمَانُ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَرَحِيمُهُمَا، تُعْطِيهُمَا مَنْ تَشَاءُ، وَتَمْنَعُ مِنْهُمَا مَنْ تَشَاءُ، ارْحَمْنِي رَحْمَةً تُغْنِينِي بِهَا عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِوَاكَ

 

 

دیدگاه کاربران
(مورد نیاز)
(مورد نیاز)