رسول الله ـ صلی الله علیه و سلّم ـ فرمودند: «خواب روزه دار، عبادت و ساکت ماندنش، تسبیح است. چون یکی از شما افطار کند، شایسته است با خرما افطار کند؛ زیرا افطار نمودن با آن، برکت است. اگر خرما میسّر نگردد، با آب افطار نماید؛ زیرا آن، پاک کننده است.
در حدیثی آمده که رسول الله ـ صلی الله علیه و سلّم ـ فرمودند: «خواب روزه دار، عبادت و ساکت ماندنش، تسبیح است»؛ یعنی اگر شخص روزه دار ساکت باشد، او را ثواب تسبیح «سُبحَانَ الله گفتن» می رسد و اگر عملی انجام دهد، به ثوابش اضافه می گردد.
ثواب اعمال روزه دار نسبت به غیر روزه دار بیشتر است و دعایش مورد اجابت خداوند متعال قرار می گیرد. روزه نقش خاصی در اجابت دعا دارد و گناهان[صغیره] وی معاف می گردد.
در حدیثی دیگر آمده است: روزه، سپر و قلعه ای مستحکم برای شخص روزه دار در برابر آتش جهنم هست؛ یعنی همان طور که انسان توسط سپر و قلعه ی مستحکم از دشمن محفوظ می ماند، به وسیله ی روزه نیز از دوزخ نجات می یابد. بدین نحو که همت انسان در انجام گناه، ضعیف و در انجام کارهای خیر، قوی می گردد. چون انسان وقتی روزه می گیرد و کاملاً آداب روزه را رعایت می کند، خود به خود گناه از او ترک کرده و از جهنّم نجات می یابد.
در حدیثی دیگر آمده است: کسی که به حالت روزه صبح کند و از روی نادانی، با تندی با مردم برخورد ننماید و اگر با او با تندی برخورد شود، در پی انتقام نباشد و در مقابل با تندی و تیزی برخورد نکند و او را بد و بیراه نگوید، روزه برایش سپری قرار می گیرد و شایسته است بگوید: من روزه ام.
قسم به آن ذاتی که جان محمّد در اختیار اوست، بد بویی دهان روزه دار نزد خداوند متعال، از مشک خوشبوتر است؛ یعنی در روز قیامت، بر اثر بوی بدی که از دهان روزه دار بیرون آمده در مقابل، چنان خوشبویی از دهانش بیرون می آید که از مشک خوشبوتر می باشد.
در حدیثی دیگر آمده است: رسول الله ـ صلی الله علیه و سلّم ـ به دو نفر فرمود: روزه بگیرید؛ زیرا روزه برای رهایی جهنّم و نجات از مصایب سپر است. یعنی به برکت روزه، انسان از دوزخ و مصایب، نجات حاصل می کند.
در حدیثی دیگر آمده است: کسی که روزه داری را افطار دهد، هر اندازه ثواب که به روزه گیرنده می رسد، همان اندازه ثواب به افطار دهنده نیز خواهد رسید؛ بدون اینکه چیزی از ثواب روزه گیرنده کم شود؛ بلکه خداوند متعال از جانب خود، به افطار دهنده مساوی با روزه گیرنده ثواب خواهد داد؛ اگر چه افطار با چیز معمولی مانند آب باشد.
در حدیثی دیگر آمده است: خداوند متعال برای انجام نیکی های بنی آدم از ده برابر تا هفتصد برابر ثواب مقرر کرده، مگر روزه دار که ثوابش حدّی ندارد.
خداوند متعال می فرماید: روزه از من است که در حساب نمی آید و خداوند متعال خودش پاداش روزه دار را می دهد و ثوابش توسط فرشتگان داده نمی شود. سبحان الله، خداوند متعال در قبال زحمت کم چه اندازه ثواب زیاد می دهد.
این از مسلمّات است که روزه داری از این همه فضایل برخوردار می گردد که حقّ روزه را کاملاً ادا کند و در حالت روزه، از دروغ، غیبت و هر نوع گناه خودداری نماید.
برخی در ماه مبارک رمضان، نماز صبح را به بی پروایی قضا می کنند، آنها باید کاملاً متوجّه باشند که از برکات کامل رمضان، برخوردار نخواهند شد و حصول این اندازه ثواب، برایشان میسّر نمی گردد.
البتّه از این حدیث، این شبهه پدید نیاید که با این همه تفاصیل، باید روزه از نماز هم افضل گردد؛ زیرا نماز از تمام عبادات افضل است، فقط هدف این است که دانسته شود که روزه گرفتن، ثواب بسیاری دارد.
همانا برای روزه دار دو خوشی است: یکی در دنیا، زمانی که روزه دار افطار می کند؛ دوّم در قیامت، زمانی که با خداوند متعال ملاقات می کند؛ چنانچه از برخی روایات صراحتاً معلوم می گردد.
در حدیثی دیگر آمده است: در نخستین شب ماه مبارک رمضان، درهای آسمان گشوده می شوند و هیچ دری از آنها تا آخرین شب ماه مبارک رمضان بسته نخواهد شد و هیچ مسلمانی نیست که در یکی از شب های رمضان نماز بخواند، مگر این که در عوض هر رکعت، 2500 نیکی برایش نوشته خواهد شد و خداوند متعال برایش کاخی از یاقوت در جنّت می سازد که دارای شصت در می باشد و برای هر در، یک ساختمان از طلاست که با یاقوت سرخ آراسته می گردد.
چون شخص، نخستین روز ماه مبارک رمضان را روزه گیرد، تمام گناهانش که از رمضان قبل تا آن روز انجام داده، معاف خواهد شد؛ یعنی گناهان صغیره اش و هفتاد هزار فرشته از طلوع آفتاب تا غروب، برایش دعای مغفرت می کنند و در عوض هر یک رکعت نماز، چه در روز بخواند یا در شب، چنان درختی به او در جنّت داده می شود که زیر سایه ی آن، سواری تا پانصد سال راه می رود؛ چه فضیلت بسیار بزرگی است.
برادران و خواهران مسلمانان! کوشش کنید روزه هایتان را قضا نکنید؛ بلکه اگر فرصتی میسّر گردید، روزه ی نفلی هم بگیرید و با خداوند متعال که رحمتش این اندازه وسیع است که با عمل اندک، این اندازه ثواب می دهد، باید محبّت کامل برقرار نمایید تا از نعمت های بزرگ جنّت برخوردار گردید.
در حدیثی دیگر آمده است: همانا جنّت از آغاز سال تا پایان برای ماه مبارک رمضان مزیّن می گردد و همانا حورهای بهشتی از اوّل سال تا پایان، خود را برای روزه داران ماه مبارک رمضان آراسته می کنند. چون رمضان می آید، جنّت می گوید:
بار الها! روزه داران این ماه را داخل من بگردان؛ یعنی دستور دهید که در قیامت، روزه داران وارد من گردند
و حوران بهشتی می گویند:
بار الها! در این ماه، شوهرانی برای ما انتخاب بفرما.
فردی که مسلمانی را در این ماه تهمت نزند و از مسکرات ننوشد، خداوند متعال گناهانش را معاف خواهد کرد و کسی که در این ماه، مسلمانی را تهمت زند یا از مسکرات بنوشد، خداوند متعال نیکی های تمام سالش را نابود می گرداند؛ زیرا در این ماه، همچنان که با انجام کار نیک، ثواب بسیار می رسد، به انجام کار بد هم، گناه بسیاری می سد.
خوب متوجّه باشید در این الفاظ چه اندازه تهدید است؟ پس بترسید از این که در این ماه مبارک رمضان، مرتکب گناهی شوید؛ زیرا این ماه، ماه خداست. هم چنان که خداوند متعال از خوردن و نوشیدن پاک است، در این ماه به بندگانش دستور داده می شود که عادت او را اختیار کرده و از خوردن و نوشیدن خودداری نمایند؛ بدین خاطر، این ماه مخصوص خداوند متعال قرار داده شده است و گرنه تمام ماه های سال، متعلّق به خداوند متعال هستند.
خداوند یازده ماه را جهت خوردن و نوشیدن در اختیار شما قرار داده است که در این ماهها از نعمت های خدا استفاده کنید و یک ماه برای خود انتخاب نموده که از خوردن و نوشیدن شما را باز داشته است.
پس در ماه مبارک رمضان، تقوای الهی را پیشه کنید و در این ماه، به خوبی خدا را اطاعت کنید و از گناه خودداری نمایید. اگر چه اطاعت همیشه لازمی است امّا در جاهای خاص مثلاً در مکّه و مدینه و ایّام خاص مثلاً ماه مبارک رمضان و .... موجب ثواب بیشتری می گردد. پس شایسته است انسان در این ماه، بیشتر نیکی کند و از ارتکاب گناه خودداری نماید؛ زیرا نیکی کردن در جاهای بزرگ و روزهای بزرگ، موجب ثواب بیشتری می گردد و انجام گناه هم موجب عذاب بیشتر می باشد.
12- در حدیثی دیگر آمده است: چون غذایی جهت افطار پیش روزه دار برده شود، شایسته است بگوید: «بِسمِ اللِه وَ الحَمدُ لِلِه اَللّهُمَّ لَکَ صُمتُ وَ عَلیَ رِزقِکَ اَفطَرتُ وَ عَلَیکَ تَوَکَّلتُ، سُبحَانَکَ وَ بِحَمدِکَ تَقَبَّل مِنِّی اِنَّکَ اَنتَ السَّمِیعُ العَلِیمُ».
13- در حدیثی دیگر آمده است: چون یکی از شما افطار کند، شایسته است با خرما افطار کند؛ زیرا افطار نمودن با آن، برکت است. اگر خرما میسّر نگردد، با آب افطار نماید؛ زیرا آن، پاک کننده است. در برخی روایات آمده با آبی که با شیر مخلوط باشد، افطار نمایید.
14- در حدیثی دیگر آمده است: کسی که فقط جهت رضای خدا روزه بگیرد و هدفی دیگر نداشته باشد، از خداوند متعال هیچ چیز طلب نمی کند، مگر این که به او داده می شود.
شخصی که چهل روز برای رضای خدا روزه بگیرد، دعایش نزد خداوند قبول خواهد شد و چنان مقبول خداوند متعال قرار می گیرد که هر دعایی نزد خداوند بهتر باشد، آن را قبول خواهد کرد.
این که حضرات صوفیّه چلّه نشینی را تجویز نموده و مدّت چهل روز در مسجدی نشسته و به حالت روزه به عبادت مشغول می شوند و از دنیا خود را دور نگه می دارند، منافع معنوی بسیاری دارد و جهت انجام کارهای خیر، تقویت می یابند و بر اثر آن، از جانب خداوند متعال علوم خاصی نصیبشان گردیده و فهمشان عالی می گردد.
