مسائل روزه و رمضان

مسائل روزه و رمضان
خلاصه

صوم به معنای لغوی، امساک یعنی خودداری و کناره گیری است‌. روزها‌یی‌ که از روزه‌ گرفتن در آنها حرام است‌: 1- ‌روزه گرفتن‌ در روزهای عید فطر وعید قربان. 2-‌ روزه گرفتن در ایام التشریق‌: سه روز بعد از عید قربان‌.

4 5 00

بسم الله الرّحمن الرّحیم

صیام (روزه)

صوم به معنای لغوی، امساک یعنی خودداری و کناره گیری است‌. در قرآن آمده است‌: «إني نذرت للرحمن صوماً» [بیگمان من در راه خدا بر خود نذر کرده‌ام ‌که با مردم سخن نگویم‌] که صوم به معنی خودداری از سخن ‌گفتن است‌. ولی صوم در اصطلاح فقهی به معنی خودداری و کناره گیری از کارهایی که موجب باطل شدن روزه است‌ که باید همراه با نیت عبادت و تقرب به خدا، از هنگام طلوع فجر صادق تا غروب خورشید صورت گیرد.

ابن عمر ـ رضي الله عنه ـ مي گويد: شنيدم پيامبر خدا ـ صلى الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايد: «هر گاه هلال ماه رمضان را ديديد، روزه بگيريد و هرگاه هلال ماه شوال را ديديد افطار کنيد. اگر (روزي ابري بود و) بر شما پوشيده ماند (و هلال را نديديد)، روز هاي ماه را بشماريد» متفق عليه.

دلایل فرضیت روزه ماه مبارک رمضان

روزه ماه رمضان به دلیل قرآن و سنت نبوی و اجماع فرض می‌باشد: دلیل فرضیت آن از قرآن‌کریم‌: «يَا أيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقُونَ» [‌ای کسانی که ایمان آورده‌اید، روزه ماه رمضان بر شما فرض شده است‌، همانگونه که بر امّتان پیش از شما نیز فرض‌گردیده بود‌، شاید که موجب تقوا و پرهیزگاری و اطاعت شما از امر پروردگارتان گردد](بقره/183)‌ و «شَهرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ القُرآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الهُدَى وَ الفُرقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهرَ فَليَصُمهُ» [ماه رمضان آنچنان ماهی است‌ که نزول قرآن در آن آغاز گردیده است‌، قرآنی که هدایت و راهنما برای مردم و بیان کننده راه هدایت و جدا کننده حق و باطل‌، از همدیگر می باشد. پس هرکس این ماه را دریابد روزه بگیرد]‌ (بقره/185).

پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ فرمود: «بُنِیَ الاِسلَامُ عَلَی خَمسٍ شَهَادَةِ اَن لَا اِلَهَ اِلَّا اللهُ وَ اَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ وَ اِقَامِ الصَّلَوةِ وَ اِیتَاءِ الزَّکَاةِ وَ صَومِ رَمَضَانَ وَ حَجِّ البَیتِ مَن اِستَطَاعَ اِلَیهِ سَبِیلَا» [اسلام بر پنج چیز بنیاد نهاده شده است‌:‌ گواهی به وحدانیت الله‌، و گواهی به رسالت محمد بن عبدالله ـ صلی الله علیه و سلم ـ و بر پای داشتن فریضه نماز و پرداخت زکات و گرفتن روزه ماه رمضان و برگزاری فریضه حج بیت‌الله الحرام برای کسی که استطاعت داشته باشد‌] ‌.

دلیل دیگر وجوب روزه ماه رمضان، اجماع امت اسلامی است‌، بر اینکه روزه ماه رمضان واجب و یکی از ارکان و پایه‌های اساسی دین اسلام است و هر کس منکر وجوب آن گردد، کافر و مرتد می‌باشد.

روزه ماه رمضان در روز دوشنبه دوم ماه شعبان سال دوم هجری فرض ‌گردیده است.

ثبوت ماه مبارک رمضان:  

ماه مبارک رمضان به دو صورت ثابت می شود:

1- تعداد روزهای ماه شعبان، 30 روز کامل شود، لذا فردای آن یقیناً اول رمضان می باشد. بنابراین شایسته است که مسلمانان در شب 30 شعبان، در جستجوی دیدن هلال ماه باشند.

2- در صورتی که هوا ابری و یا غبارآلود باشد، شهادت یک مرد عادل، یا یک زن عادل که هلال ماه رمضان را دیده باشند و گواهی بدهند کافی است و برای ثبوت عید فطر در صورتی که هوا آبری و یا  غبار آلود باشد، لازم است دو مرد عادل و یا یک مرد و دو زن عادل که هلال عید را دیده باشند، شهادت بدهند، اما اگر هوا صاف باشد ضروری است که جمع کثیری ماه را دیده باشند.

اقسام روزه

روزه از نظر فقهی شش قسم است‌: 1- ‌روزه فرض 2- واجب 3-‌ روزه سنت 4- نفل 5- مکروه 6- حرام.

گرفتن روزه ی ماه مبارک رمضان بر کسانی که دارای شرایط زیر باشند فرض است :

 1- مسلمان 2- عاقل 3- بالغ 4- پاک از حیض و نفاس 5- سالم 6- مقیم. لذا گرفتن روزه ی رمضان بر کافر، دیوانه، نابالغ، زنی که در حالت حیض یا نفاس باشد، مریض و مسافر، فرض نیست، البته بر زنی که در رمضان در حالت حیض یا نفاس بوده و مریضی که از گرفتن روزه به مشقّت بیفتد قضای آن روزها، واجب است و برای مسافر در سفر شرعی ، خوردن روزه رخصت است و اولی، گرفتن آن می باشد.

وقت نیت کردن روزه:

نیت روزه رمضان و یا نفل و یا نذر معیّن، از شب تا قبل از زوال آفتاب جائز است. اما برای روزه نذر، قضائی و کفاره در شب باید نیت شود.

ارکا‌ن روزه

روزه دارای دو رکن اساسی است‌که حقیقت آن را تشکیل می‌دهد:

1-‌ پرهیز از مفطرات (‌چیزهایی‌که روزه را باطل می‌کند) از زمان طلوع فجر صادق تا غروب خورشید. چون خداوند می‌فرماید: «فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَ ابتَغُوا مَا كَتَبَ اللهُ لَكُم وَ كُلُوا وَ اشرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الخَيطُ الاَبيَضُ مِنَ الخَيطِ الاَسوَدِ مِنَ الفَجرِ ثُمَّ أتِمُّوا الصِّيَامَ إلَى اللَّيلِ» [‌پس اکنون مباشرت کنید با همسرانتان و طلب کنید چیزی را که خداوند برای شما نوشته است و بخورید و بیاشامید، تا آنزمان که سپیده صبح از سیاهی شب آشکار و مشخص می‌شود، سپس بعد از آن‌، روزه را تا شب به اتمام برسانید]‌ (بقره/187)‌. مراد در این آیه از خیط ابیض و خیط اسود، سپیده صبح و سیاهی شب است‌.

2- ‌نیت‌: خداوند(ج) می‌فرماید: «وَ مَا أُمِرُوا إلَّا لِيَعبُدُوا اللهَ مُخلِصِينَ لَهُ الدِّينَ» [‌بدانان دستور داده نشده است مگر اینکه خداوند(ج) را خالصانه و با اخلاص نیت پرستش کنند] (بینه/5)‌. پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ می‌فرماید: «إنما الاعمال بالنيات و إنما لكل امرئ ما نوى» [‌بیگمان هر کاری توأم با نیت، ارزش پیدا می‌کند و به هرکس‌، آن چیزی می‌رسد که نیت آن را کرده است‌]‌. و بهتر است که نیت کردن روزه‌، پیش از طلوع فجر برای هر یکی از شب های رمضان صورت گیرد.

در هر جزئی از شب که نیت و قصد روزه کند، صحیح است و تلفظ بدان شرط نیست چون نیت یک عمل قلبی است و زبان در آن دخالتی ندارد. حقیقت نیت آن است که بمنظور امتثال فرمان خداوند(ج) و طلب رضای او، نیت کرده شود. بنابراین‌، هرکس شب برای خوردن سحری با نیت روزه‌گرفتن بیدار شود و بعد از آن امساک‌کند، در حقیقت او نیت صحیح بجای آورده است‌. بسیاری از فقها می‌گویند نیت روزه ی سنت، اگر در روز، قبل از زوال خورشید نیز صورت گیرد صحیح است‌، مشروط بر آنکه چیزی نخورده باشد.

مواردی که برای روزه دار مستحب است:

1ـ سحری خوردن 2ـ به تأخیر انداختن سحری. (تا چند دقیقه قبل از دمیدن صبح صادق دست بکشد) 3ـ بعد از اثبات غروب آفتاب ، در افطار عجله کند. 4ـ در صورت جنابت، قبل از دمیدن صبح غسل کند.5ـ زبان خودرا از دروغ، غیبت، سخن چینی، دشنام و بد زبانی نگه دارد. 6ـ فرصت رمضان را غنیمت شمرده، به کثرت تلاوت قرآن مجید، ذکر و اوراد بپردازد. 7ـ خشمگین نشود و برای چیز بی ارزش بر آشفته نگردد. 8ـ نفس خود را از شهوت ها نگه دارد، اگر چه این شهوت ها حلال باشند.

مواردی که برای روزه دار مکروه است:

1ـ جویدن چیزی یا چشیدن آن بدون ضرورت،مشروط بر فرو نرفتن به حلق.

2ـ جمع کردن آب دهان در دهان و سپس بلعیدن آن

3ـ هر آن چیزی که سبب ضعف و ناتوانی وی است، مانند رگ زدن و حجامت.

مواردی که برای روزه دار مکروه نیست:

1ـ روغن مالیدن بر سر، سبیل و ریش.

2ـ غسل کردن برای خنک ساختن بدن

3ـ آب در دهان و بینی کردن در غیر وضو

4ـ مسواک زدن(مراد مسواک طبیعی است).

5-‌ سرمه کشیدن و قطره چکاندن بچشم و امثال آن‌، خواه مزه آن را در گلویش احساس‌کند یا نکند.

6-‌ بوسه برای کسی‌که خویشتن دار بوده و خوف غلبه شهوت را نداشته باشد.

7- مضمضه و استنشاق جایز می‌باشد ولی مبالغه در آنها مکروه است‌.

٨- ‌برای روزه‌دار، اول شب تا طلوع فجر، خوردن و نوشیدن و همخوابگی با همسر مباح است‌.

٩-‌ برای روزه دار مباح است‌ ‌که در حالت جنابت و یا پاکی از حیض و نفاس صبح کند و غسل جنابت یا هرگونه غسل واجبی را بعد از طلوع فجرانجام دهد.

مواردی که روزه را فاسد نمی کند:

1- خوردن، نوشیدن و جماع کردن به فراموشی.

2- رفتن دود یا غباری به حلق.

3- احتلام (انزال شدن در خواب).

4- بلعیدن بلغم، آب بینی یا آب دهان خود.

5- استفراغ اگر بدون اختیار باشد، خواه دهان پر شود یا نشود،روزه را فاسد نمی کند، (البته اگر عمداً استفراغ کند و به اندازه ی پری دهان باشد روزه فاسد می شود).

6- فرو رفتن استفراغ بدون قصد.

7- خوردن چیزی که در میان دندان ها باقی مانده، به شرطی که کمتر از دانه ی نخود باشد.

8- داخل شدن مگس یا حشره ای دیگر به حلق.

9- استعمال مسواک طبیعی.

مواردی که روزه را فاسد می کند، اما تنها قضاء لازم می گردد نه کفاره:

1- اگر روزه دار به جهت عذری از عذرهای شرعی، مانند: سفر، بیماری، بارداری، شیردهی، حیض، نفاس، بیهوشی و دیوانگی روزه را خورد.

2- چیزی را خورد که عموماً بصورت غذا خورده نمی شود  مانند: دارو(اگر آن را به جهت عذری شرعی خورد) ، آرد، خمیر، نمک بسیار به یک دفعه، پنبه، کاغذ، هسته ی خرما، گِل، سنگ ریزه ، خاک،  تکه آهن، طلا،  نقره و امثال آن.

3- با جبر و اکراه چیزی خورد یا نوشید.

4- به این گمان که صبح طلوع نکرده، خورد و یا به گمان اینکه مغرب شده افطار کرد، در حالی که اینطور نبود.

5- در شستن دهان و بینی مقداری آب به حلقش فرو رفت در حالی که روزه را به یاد داشت.

6- عمداً به اندازه پری دهان استفراغ کرد و یا عمداً آنرا فرو برد.

7- در دهانش قطره ی باران یا برفی افتاد و بی اختیار فرو رفت.

8- در روزه ی غیر رمضان عمدا خورد یا نوشید.

9- عمداً دود یا غباری را در حلقش داخل کرد.

10- در بین دندان هایش چیزی از طعام به اندازه ی یک دانه نخود باقی مانده بود، پس آن را بلعید.

11- بعد از اینکه چیزی را به فراموشی خورده بود، گمان کرد که روزه اش فاسد شده و عمداً چیزی خورد.

12- بعد از آنکه در روز نیت روزه را کرد چیزی خورد در حالی که در شب نیت روزه نکرده بود.

13- مسافر شد، پس نیت اقامت کرد و خورد.

14- اگر در حالی که مقیم بود و روزه داشت، سفر کرد و روزه اش را خورد.

15-قطره دارویی را در بینی یا گوش خود ریخت.

16- بنابر گرسنگی و تشنگی شدید که نزدیک به هلاکت رسیده بود، چیزی خورد یا نوشید.

17- استفاده از اسپری برای شخصی که مبتلا به مریضی آسم (نفس تنگی) است روزه را فاسد می کند، البته اگر امید بهبودی او وجود نداشت و لازم بود که در روز از آن استفاده کند، این فرد ، ترک روزه نموده و فدیه ادا نماید .

مواردی که روزه را فاسد می کنند و قضاء و کفاره هر دو واجب می شود:

اگر شخصی در شب های رمضان نیت روزه را کرده بود و در خلال روز عمدا و بدون اجبار در حالی که روزه را به یاد داشت به صورت ها ی زیر روزه اش را فاسد کرد، علاوه بر قضاء، کفاره نیز واجب می گردد.

1- غذایی را خورد که طبع به آن مایل است.

2- دارویی را بدون عذر شرعی خورد.

3- آب یا آشامیدنی دیگری نوشید.

4- با همسرش عمل جنسی انجام داد.

5- دانه گندم، جو کنجد و امثال آنرا بلعید.

6- قطره باران یا برفی که در دهانش افتاده بود را عمداً فرو برد.

7- گِل خورد در حالی که به خوردن آن عادت داشت.

8- استفاده از ناس، سیگار و دیگر دخانیات یا مواد مخدّر.

کفّاره روزه رمضان بصورت زیر ادا می شود:

اولاً غلام یا کنیزی را آزاد کند، اگر غلام یا کنیزی نیافت، دو ماه پی در پی، بدون اینکه حتّی یک روز بین آن فاصله بیفتد روزه بگیرد (اگر حتّی یک روز در بین آن دو ماه فاصله افتاد، مجدداً دو ماه دیگر روزه بگیرد، البتّه زن حایضه در ایّام حیضش از این قاعده مستثنی است) و اگر توان روزه گرفتن را ندارد 60 مسکین را دو وعده غذای متوسّطی که معمولاً خودش می خورد، بدهد که جمعاً معادل 60 صدقه فطر می شود اگر یک فقیر را تا 60 روز دو وعده غذا داد نیز جایز است.

عذرهایی که مباح است شخص در ماه مبارک رمضان روزه نگیرد:

1ـ مریضی که با گرفتن روزه، مشقت شدیدی به او برسد یا خوف هلاکت او باشد یا مرض او شدّت پیدا کند و یا اینکه بهبودی او به تأخیر افتد.

2ـ مسافری که به اندازه مسافت شرعی مسافرت کند و در آن نقطه نیت اقامت 15 روز را نکند.

3ـ کسی که به قدری گرسنه یا تشنه شود که اگر روزه را نخورد هلاک می شود.

4ـ زن بارداری که روزه گرفتن به خود یا جنین اش زیان می رساند.

5ـ زن شیر ده، اگر چنانچه روزه گرفتن به خودش یا طفل شیر خوارش ضرر می رساند.

6ـ زنی که در حالت حیض یا نفاس باشد، بلکه برای این دو روزه گرفتن جایز نیست.

7ـ پیرمرد یا پیر زنی که به قدری ضعیف و پیر شده باشند که توان روزه گرفتن را ندارند لذا بر آن دو قضا لازم نیست بلکه بر آنها دادن فدیه واجب است؛ یعنی در عوض هر روز یک صدقه فطر بدهند، همچنین مریضی که امید بهبودی او نمی رود نیز در این حکم است.

8ـ خوردن روزه برای مجاهدی که در حال جنگیدن با دشمن است جواز دارد. در تمام موارد مذکور به غیر از شیخ فانی، قضای روزه هایی از رمضان را که خورده اند واجب است و مستحب است که در اولین فرصت روزه های قضایی خود را به جای آوردند.

روزه قضا، برابر است با روزه ادا. بنابراین هركس چند روز روزه را افطاركرده باشد، همان تعداد روزه را قضا بياورد، بدون اینكه چیزی برآن بیفزاید. با این تفاوت‌كه در روزه قضا، تتابع و پشت سر هم آمدن لازم نیست‌. چون خداوند(ج) می‌فرماید: «وَ مَن كَانَ مَرِيضًا أو عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِن أيَّامٍ أُخَر» [و آن كس كه مريض یا مسافر باشد، باید در روزهای دیگر شمار آن را کامل کند].

روزه سنّت(نفل)‌:

پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ مردم را به روزه ‌گرفتن در روزهای زیر تشویق فرموده است‌:

1- ‌روزه شش روز از ماه شوال‌:

از ابوایوب انصاری روایت کرده‌اند که پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ گفت‌: «من صام رمضان ثم أتبعه ستا من شوال فكأنما صام الدهر» [‌هر کس هر سال روزه ماه رمضان را بگیرد سپس به دنبال آن شش روز از شوال را نیز روزه باشد مثل این است‌که تمام سال روزه بوده است]‌.

این شش روز شوال پشت سر هم باشد یا نباشد فرقی نمی‌کند. بنابراین علما فرموده اند که اگر این شش روز را بدون فاصله پس از عید فطر پشت سر هم روزه باشد، بهتر است.

2- ‌روزه ده روز اول ذیحجه و تأکید بر روزه روز عرفه برای غیر حاجیان‌:

‌ امّ المومنین حفصه گفته است‌: «پیامبر صلی الله علیه و سلم چهار چیز را هرگز ترک نمی‌کرد: روزه عاشورا و روزه ده روز اول ذیحجه و روزه سه روز از هر ماهی‌، دو رکعت نماز سنت پیش از نماز صبح»‌. بروایت احمد و نسائی‌.

٣- ‌روزه محرم و تأکید بر روزه ی روز عاشورا و یک روز پیش از آن و یا یک روز بعد از آن‌:

‌از ابن عباس روایت است‌که چون پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ به مدینه آمد، دریافت که یهودیان عاشورا را روزه می‌گیرند. گفت‌: چرا این روز را روزه می‌گیرید؟‌ گفتند: روزی است مبارک که خداوند حضرت موسی و قوم بنی اسرائیل را در آن روز از دست دشمن نجات داد، پس حضرت موسی آن روز را، روزه می گرفت‌. پیامبر صلی الله علیه و سلم گفت‌: «‌من به موسی از شما شایسته‌ترم و نزدیکتر می‌باشم‌، پس خود آن روز را روزه گرفت و به مردم نیز دستور داد که روزه باشند»‌. متفق علیه است‌.

٤-‌ روزه بیشتر روزهای ماه شعبان

پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ بیشتر روزهای شعبان را روزه می‌گرفت‌. حضرت عایشه گفته است‌: «من ندیده‌ام که پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ یک ماه را تمام روزه گرفته باشد، مگر ماه رمضان‌. و در هیچ ماهی او را ندیده‌ام که به اندازه ماه شعبان روزه گرفته باشد»‌. به روایت بخاری و مسلم .

5- روزه ماه های حرام‌:

مستحب است‌که در ماه های حرام‌: ذوالقعده‌، ذوالحجه‌، محرم و رجب‌، بیش از ماه های دیگر روزه گرفت‌.

6- روزه دوشنبه‌ها و پنج شنبه‌ها:

از ابوهریره روایت است‌که پیامبر صلی الله علیه و سلم بیشتر روزهای دوشنبه و پنج‌شنبه‌، روزه می‌گرفت‌. در این باره از او سؤال شد. فرمود: «إن الاعمال تعرض كل اثنين و خميس، فيغفر الله لكل مسلم، أو لكل مؤمن، إلا المتهاجرين، فيقول: أخرهما» [همانا اعمال مردمان روزهای دوشنبه و پنجشنبه عرضه می‌گردد. خداوند(ج) همه مسلمانان و مؤمنان را مورد مغفرت و آمرزش قرار می‌دهد مگر دو نفری که همدیگر را ترک کنند و سخنان زشت به همدیگر گویند، که می‌فرماید: آنان را به تأخیر اندازید]‌ (مسند احمد).

٧-‌ روزه سه روز از هر ماهی‌:

ابوذر غفاری گفته است‌:«پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ به ما دستور داد که از هر ماهی سه روزه سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم -‌ایام البیض (روزهایی که تمام شب مهتابی است) - را روزه بگیریم» (نسائی).

8- روزه یک روز در میان‌:

از عبدالله بن عمرو روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ گفت‌: «أحب الصيام إلى الله صيام داود، و أحب الصلاة إلى الله صلاة داود، كان ينام نصفه، و يقوم ثلثه، و ينام سدسه، و كان يصوم يوما، و يفطر يوما» [‌گرامی‌ترین و پسندیده‌ترین روزه نزد خداوند، روزه حضرت داود ـ علیه السلام ـ می‌باشد و پسندیده‌ترین نماز نزد خداوند(ج)، نماز داود ـ علیه السلام ـ است‌. او نصف شب را می‌خوابید و یک سوم شب عبادت و شب زنده‌داری می‌کرد و یک ششم باقیمانده شب را می‌خوابید و یک روز را روزه می‌گرفت و یک روز را افطار می‌کرد]‌.

روزها‌یی‌ که از روزه‌ گرفتن در آنها حرام است‌:

1- ‌روزه گرفتن‌ در روزهای عید فطر وعید قربان.

2-‌ روزه گرفتن در ایام التشریق‌: سه روز بعد از عید قربان‌.

روزها‌یی‌ که از روزه‌ گرفتن در آنها مکروه است‌:

1- روزه گرفتن در روز جمعه و یا شنبه بطور اختصاصی‌.

2-‌ روزه گرفتن «یوم الشک»‌:

اگر کسی روز شک روزه باشد و بعد معلوم شد که رمضان بوده است بجای روزه رمضان قبول است‌. ولی اگر کسی روز شک را به نیت فرض یا متردّد بین فرض و نفل روزه بگیرد، مکروه است و به نیت نفل جایز است.

3-‌ روزه ی نفل گر‌فتن زنی‌ که شوهرش در خانه است مگر به اجازه وی.

4- روزه گرفتن پشت سر هم بدون افطار و سحری خوردن(صوم وصال).

اخطا‌ر به روزه خواران در ما‌ه رمضا‌ن‌:

1-‌ از ابن عباس روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ گفت‌: «عرى الاسلام و قواعد الدين ثلاثة، عليهن أسس الاسلام، من ترك واحدة منهن، فهو بها كافر حلال الدم: شهادة أن لا إله إلا الله، والصلاة المكتوبة، و صوم رمضان» [دستگیره محکم و قابل اطمینان اسلام و زیر بنای دین‌، سه چیز است که پایه‌های اسلام بر آنها استوار است‌. هر کس یکی از آنها را ترک کند، به ‌کفر وی می‌انجامد که خونش حلال است‌: ‌گواهی به وحدانیت الله‌، نمازهای فریضه‌، و روزه ماه رمضان‌] ‌. به روایت ابویعلی و دیلمی و ذهبی آن را ‌‌صحیح‌‌ دانسته است‌.

2-‌ از ابوهریره روایت است که پیامبر ـ صلی الله علیه و سلم ـ فرمودند‌: «من أفطر يوما من رمضان، في غير رخصة رخصها الله له لم يقض عنه صيام الدهر كله، و إن صامه» [‌هر کس یک روز در ماه رمضان بدون عذر و رخصت شرعی‌، روزه را بخورد، اگر همه روزگار روزه باشد نمی‌تواند پاداش آن را جبران‌کند]‌. بروایت ابوداود و ابن ماجه و ترمذی‌.

متفرقات در مورد روزه و رمضان:    

1ـ روزه بچه نابالغ صحیح بوده و اولیا بعد از سن هفت سالگی، فرزندان خود را تشویق به گرفتن روزه نمایند و بعد از سن 10 سالگی در صورتی که توان روزه گرفتن را دارند، برای ترک روزه، آنها را تنبیه کنند.

2ـ بعد از شروع اذان مغرب، 5 الی 10 دقیقه بیشتر به خوردن افطاری مشغول نشوند.

3ـ استفاده از قرص های جلوگیری از خون حیض در ماه مبارک رمضان و سفر حج جایز بوده و اشکالی ندارد، به شرطی که ضرر جسمانی نداشته باشند.

4ـ کسانی که جواز خوردن روزه برای آنها است مخفیانه بخورند. 5ـ نزد جمهور علماء شب قدر، در یکی از شب های فرد دهه اخیر رمضان، خصوصاً شب 27 می باشد.

6 ـ روزه گرفتن در روز عید فطر ناجایز است و متصل بعد از آن می توان روزه نفل گرفت.

7- نیت روزه رمضان: بِصَومِ غَدٍ نَوَیتُ مِن شَهرِ رَمَضَانَ.

8- دعای وقت افطار: اَللّهمَّ اِنِّّی لَکَ صُمتُ و بِکَ آمَنتُ وعَلَیکَ تَوکَّلتُ وَ عَلی رِزقِکَ اَفطَرتُ.

9- مستحب است که افطار با خرمای تازه شود و اگر موجود نبود، پس با خرمای خشک و اگر آن هم موجود نبود، پس با آب افطار نماید.

10- دعای شب قدر: اللهم انک عفوٌ کریمٌ تحبُّ العفو فاعف عنّا

دیدگاه کاربران
(مورد نیاز)
(مورد نیاز)