مسلمانی که عقیدۀ کامل داشته و عمل نیک نکرده باشد و بدون توبه بمیرد، معامله او واگذار به ارحم الراحمین است
مسلمانی که عقیدۀ کامل داشته و عمل نیک نکرده باشد و بدون توبه بمیرد، معامله او واگذار به ارحم الراحمین است
این طریقه نسبت به طرق دیگر مناسبت بیشتری به طریقۀ اصحاب کرام (رض) دارد
احوال قلبی بیاعمال صالحه بدنی محال است
اگر شخص بدون نیّت[1] خالص نیز درود بخواند، ثواب آن به آن حضرت(صل) میرسد
از برون در میان بازارم و از درون خلوتی است با یارم
خواصّ بشر از خواصّ ملک افضل است
ذکر سبب تصفیۀ قلب و تزکیۀ نفس است
نقل مکتوب را برای شما فرستادهام. از آنجا میفهمید که کار صحبت است
در وجود انسان، دو سلطان مختلف سلطنت و حکمرانی میکنند که هر یک دارای قدرتهای جداگانهاند و بدن انسان ملک ایشان است.
حکمت حق جلّ جلاله مقتضی آن شده که روح در بدن انسان جای گیرد
گرفتاری به حسن این جهان، ناپسند و گرفتاری به حسن آن جهان پسندیده است
پس از تزکیۀ نفس، این عارف از وساوس داخلی فارغ میگردد و اگر احیاناً وساوس رخ بدهد، این وسوسۀ وساوس بیرونی، یعنی شیطانی است نه نفسی.
مقصود از اعمال شریعت و احوال طریقت و حقیقت تزکیه نفس و تصفیه قلب است ، تا نفس مزکی شود و قلب سلامتی پیدا نکند ، ایمان حقیقی که نجات وابسته به آن است میسر نشود
همانطور که جسم اولیاء زنده است، دلشان نیز به ذکر او تعالی زنده است
جفای محبوب، لذّت بخشتر است از وفای او؛ زیرا در وفای محبوب، نفس شرکت دارد، ولی در جفای او، حظّ نفسی موجود نیست
از بندگان او تعالی کسانی که به اطمینان نفس مشرّف شده باشند، از همۀ افعال محبوب، چه ایلام[1] باشد و یا انعام، محظوظ
تا زمانی که نفس اماره تزکیه نشده وساوس انسان وساوس داخلی بوده و مرض او ذاتی است
حضرت امام رحمة الله علیه میفرماید: صحبت، اصل عظیم است نزد این بزرگواران
انسانها دو نوعاند: یکی محبوبین و دیگری محبّین.
منکر و نکیر دو فرشته ناشناختهاند که یکی از آنها از میّت مسلمان و دیگری از میّت کافر میپرسد
مؤمنان در بهشت حق جلّ جلاله را میبینند و این دیدن بیکیف است که در این دنیا در عقل و تعبیر بشر نمیگنجد.
حق جلّ جلاله بسیط و قدیم است و مرکّب و حادث نیست و غیر او تعالی همه حادثاند. حادث با قدیم متّحد نمیشود.
قلب عارف ظرف او تعالی نیست، بلکه مظهر او تعالی است.
ورع و تقوی دو نوع است؛ یکی عمل به اوامر و دیگری ترک مناهی است.
روءیت دو نوع است : روءیت بصری و روءيت قلبى. روءيت قلبي با دوام تر از روءيت بصري است.
ولایت دو نوع است؛ یکی ولایت عامّه که ولایت همۀ مسلمانان است و دیگری ولایت خاصّه که به فنا و بقا و عروج و نزول و تزکیۀ نفس مربوط است
غمهای دنیای دون را رها کنید و به فکر آخرت باشید
اساس و بنیاد این معارف، شریعت است
قبل از تصفیۀ قلب و تزکیۀ نفس، پی بردن به اسرار قرآنی امکان پذیر نیست.
قرآن مجید حاوی همۀ آن احکام و کاملترین کتابهای آسمانی است
در ارتکاب عمل خلاف شریعت، شکست و ندامتی که رخ میدهد، نعمتی است عظیم که یکی از شعب توبه است و عُجب و تکبّری که در ارتکاب طاعت و عبادت پیدا میشود، سمّی کشنده و مرضی هلاک کننده است
کسانی که نسبت به دوستان او تعالی محبّت و علاقه داشته باشند، در حقیقت با خدا محبّت دارند و به آن محبّت سرفراز میگردند
صاحبان ایمانِ صورت، به صورت شریعت عاملاند و صاحبان ایمانِ حقیقی، به حقیقت شریعت رسیدهاند.
کسانی که به تزکیه نفس مشرّفاند از حقیقت جنّت و کسانی که فقط ایمان قلبی دارند از صورت جنّت برخوردارندو در جنّت هر کس به اندازه کمال معرفت خود بهره مند میگردد.
کلمه طیبه متضمن طریقت و حقیقت و شریعت است
ذکر دو نوع است؛ یکی یاد کردن نام مبارک او تعالی است. دیگری عمل کردن به اوامر و دوری کردن از نواهی شرعیه است بدون دوام ذکر.
خلاصه حقیقت صلوة عبارت از تجلّی حق جلّ و جلاله است که به صورت ارکان صلوة یعنی مانند قیام، رکوع و سجده متمثّل میگردد.
استفاده طالبان این طریق نیز مربوط به صحبت شیخ مقتدا است نه به واسطه ریاضات شاقه و این معامله نشانه خاص مناسبت نقشبندیه است
نعمتهای جنت مانند نعمتهای دنیوی نبوده، بلکه نتایج و ثمرات تسبیحات و ذکر و اعمال صالحه این جهان هستند
چیزی که در حس، عقل، وهم و خیال سالک میآید، حق تعالی از همه آنها برتر است.
در صحبت حضرت رسول اکرم صلّی الله علیه و سلّم اندراج نهایت در بدایت بوده است
خواهشات نفس و متابعت شریعت، نقیض یکدیگرند؛ بنابراین، دلیل سخت دانستن اوامر شرعی، وجود هواها و خواهشات نفسانی است
ذکر او جلّ جلاله سبب بسی لذتهاست و بندگان خاص خداوند که از هوای نفسانی فارغاند، لذّت یاد خدا را از همه لذتهای دنیوی، لذیذتر میپندارند.
بعضی مردم، آسانی را در امور شرعی نمیبینند، به سبب تاریکی نفسانی و کدورت طبیعی آنهاست که ناشی از هوای نفس میباشد
در تکالیف شرعی، بدل آن را نیز جایز دانسته است؛ مثلاً در حال اعتذار، به جای وضو، تیمّم را جایز شمرده و یا اگر بنده در نماز به ایستادن قادر نباشد، میتواند در حالت نشسته ادا کند و کسی که به نشستن قادر نباشد
خواهشهای نفسانی تو همچون ابری بر آفتاب استعداد تو سایه افکنده است.
حق جلّ جلاله بندگان خود را به اندازه توان و قدرتشان مکلّف کرده و در تکلیفشان، به نسبت ضعف خلقت بندگان، سهولت را مراعات نموده است
عقل در حقیقت یکی است، امّا همین عقل را قبل از تزکیۀ نفس، عقل معاش و بعد از تزکیۀ آن، عقل معاد مینامند.
مؤمنان کامل آناناند که تجارت و خرید و فروش، آنها را از ذکر حق جلّ جلاله غافل نمیسازد.
بر خواهشات نفسانی نیندیش و بر حصول منافع دنیوی مغرور مشو؛ دل را از گرفتاری به غیر خلاص کن